Volkeren die in angst verkeren: over vluchtelingen en terrorisme

Acolietencollege Sint Vitus Hilversum 60 jaar!

In de Sint Vitus kerk in Hilversum was ik om de heilige Eucha­ris­tie te vieren bij gelegen­heid van het zes­tig jarig bestaan van het mis­die­naars- en acolieten­col­lege, dat momenteel 27 leden telt, die bijna allemaal aanwe­zig waren om te dienen. Na­tuur­lijk stond ik naar aan­lei­ding van het evan­ge­lie van deze eerste advents­zon­dag stil bij de 'volkeren die in angst verkeren'.

Het is alweer bijna vier jaar gele­den dat ik in deze kerk tot bis­schop werd gewijd en ook daarom is het bij­zon­der terug te komen in deze prach­tige kerk, waar pastoor Jules Dresmé heel actief is, niet alleen voor de slacht­of­fers van de MH 17 ramp, zoals alge­meen bekend is, maar ook met een drietal jon­ge­ren­groepen, kin­der­ca­te­che­se en andere initi­ta­tieven. Anton Goos doet er een stage­jaar ter voor­be­rei­ding op de diaken- en pries­ter­wij­ding en ook Kasper Koekenbier, die aan het Sint Boni­fa­tius­in­sti­tuut stu­deert vervult hier een stage. Aan het eind van de Mis sprak de pastoor een dank­woord aan de acolieten en reikte ieder een mooi boek uit. Ik kreeg de eer om allen een 'onder­schei­ding' als her­in­ne­ring aan deze dag om te hangen.

Na afloop van de vie­ring die werd opge­luis­terd door de koor­school - met onder meer prach­tig harpspel - was er een lunch voor het hele acolieten­col­lege waarbij diaken Jurriaan Meijer een bewogen felici­ta­tie uitsprak die dui­de­lijk indruk maakte op de aanwe­zigen. "Ga zo door", moe­digde hij hen aan. Maarten van Aken, al 63 jaar verbon­den aan de mis­die­naars- en acolieten van de Vitus, sprak daarna een felici­ta­tie en zijn waar­de­ring uit waarbij hij in het bij­zon­der niet vergat te vermel­den wanneer ieder lid was toegetre­den.

Homilie

Proficiat!

Broe­ders en zusters,

Op deze eerste zon­dag van het nieuwe ker­ke­lijk jaar
mogen we al meteen een feestje vieren:
het acolieten­col­lege bestaat zes­tig jaar
en dat is een mooie aan­lei­ding voor ons allen
om de mis­die­naars en acolieten te danken
voor hun dienst aan het altaar.
Het is goed en be­lang­rijk wat jullie doen:
de li­tur­gie verdient het
om met eerbied en waar­dig te wor­den gevierd,
want het gaat hier
om de grote geheimen van onze verlos­sing.
Van harte proficiat daarom
aan alle acolieten en mis­die­naars
en aan de pa­ro­chie en de pastoor.
Ik wens jullie college toe
dat het nog heel lang mag bestaan
en dat de acolieten en mis­die­naars
steeds weer zullen wor­den ver­sterkt
door nieuwe en­thou­siaste leden!

angstaanjagende gebeur­te­nissen

We hebben het evan­ge­lie volgens Lucas gehoord
waarin Jezus het heeft
over volkeren die in angst verkeren,
over radeloos­heid en schrik
en verschrikke­lijke natuurver­schijn­selen.
Het is echt een hef­tig evan­ge­lie
en tege­lijk bij­zon­der actueel!
Want de tijd waarin wij leven
is vol angst, schrik en radeloos­heid
en vol angstaanjagende gebeur­te­nissen,
vooral door het inter­na­tio­naal terrorisme,
de oorlogen die daaruit voort­ko­men
en de grote golven vluch­te­lingen
die op zoek zijn naar vei­lig­heid en een toe­komst.

In­te­gra­tie of uit­slui­ting?

Waar komen al deze dingen vandaan,
wat is de oor­zaak van al die gebeur­te­nissen?
Daarover zou na­tuur­lijk heel veel te zeggen zijn,
maar uit­ein­delijk hebben deze dingen ook te maken
met een gebrek
aan broe­der­schap en nabij­heid onder de mensen.
In Parijs en in Brussel
woon­den de ter­ro­ris­ten
in bepaalde wijken van de stad,
het waren de meest arme en verpauperde wijken,
waar geen ‘normaal’ sociaal patroon is,
wijken zon­der frequente contacten
met andere mensen,
maar gesloten in zich­zelf, in de eigen groep.
Dat is gevaar­lijk.
Paus Fran­cis­cus heeft daarover
in de En­cy­cliek Laudato si ge­schre­ven.
Daar staat:
“het is bewezen dat de extreme armoede
die men in som­mi­ge situaties kent,
zon­der harmonie, ruimte
en moge­lijk­heid voor in­te­gra­tie,
het opkomen verge­mak­ke­lijkt
van onmen­se­lijk gedrag
en het manipuleren van mensen
door criminele organi­sa­ties” (n. 149)

Vaak wor­den mensen die men niet kent,
‘van buiten’ be­oor­deeld;
Dat zijn meestal
de hardste oor­de­len.
Maar als je echt iets wil zeggen over een ander,
moet je hem of haar begrijpen
en om iemand te begrijpen
moet je hem goed leren kennen.

Globale twee­de­ling

Dat is het wat ook in de “global world” gebeurt:
de armen verlangen ernaar
deel uit te maken van onze wereld
en zij voelen zich uit­ge­slo­ten.
Iedere dag vergapen zij zich
op hun mobieltje of via in­ter­net
aan onze weelde.
Die uit­slui­ting is een gevaar,
die schept een ver­deelde wereld.
Daarover heeft de zalige paus Paulus VI
al heel dui­de­lijk ge­spro­ken,
in zijn En­cy­cliek Popolorum Progressio:
“Er moet een wereld wor­den opge­bouwd,
waarin iedere mens
zon­der on­der­scheid van ras, gods­dienst en natio­na­li­teit
een waarach­tig men­se­lijk leven kan lei­den,
(...) een wereld, waarin vrij­heid geen leeg woord is
en waarin de arme Lazarus kan aanzitten
aan dezelfde tafel als de rijke” (n. 47).

De ander kennen en beminnen

Iedere mens verlangt ernaar
geac­cep­teerd, bemind, geëerbie­digd te wor­den,
niet ver­oor­deeld van buiten af,
maar begrepen door iemand die hem liefheeft.
Dat is het wat Jezus is komen doen,
onze Ver­los­ser kent ons en heeft ons lief,
wat er ook gebeurd is.
Jezus zegt in het evan­ge­lie volgens Johannes (Jo. 10, 11 vv):
“Ik ben de goede her­der,
ik ken mijn schapen
en mijn schapen kennen mij,
zoals de Vader mij kent
en ik de Vader ken;
ik geef mijn leven voor de schapen”.
In die woor­den zien we
dat Jezus ons kent,
niet met kennis van een afstand,
niet met een soort verstan­de­lijke kennis,
maar Hij kent ons ten diepste
en met het verlangen
om zich helemaal te geven:
Hij biedt ons Zijn leven,
dat is het wat we iedere keer opnieuw vieren
in de heilige Eucha­ris­tie.

Tekens

Zeker, de gebeur­te­nissen van de laatste weken
zijn redenen tot bezorgd­heid.
Veel mensen voelen de angst en schrik
waar het evan­ge­lie het vandaag over heeft.
Maar dat evan­ge­lie nodigt ons uit
om alles wat er gebeurt
ook als tekens te zien,
tekens van de nabij­heid van de komst
van de Mensen­zoon:
“Richt je op en hef uw hoof­den omhoog
want Uw verlos­sing komt nabij”.
Dat wil zeggen dat die gebeur­te­nissen
van de laatste weken
voor ons een aan­lei­ding moeten wor­den
voor een vernieu­wing en een ver­die­ping
van ons geloof, van ons ver­trouwen
en onze relatie met God.

Hef je hoofd op...

Op deze eerste Advents­zon­dag
bij al die moei­lijke toestan­den
die schrik en angst teweeg brengen
bij zoveel mensen
en mis­schien toch ook wel een beetje bij ons,
wor­den wij uit­ge­no­digd
om waak­zaam te zijn en te bid­den
en ons hoofd op te heffen
om steeds meer te gaan zien
dat God de Heer uit­ein­delijk
de echte koning van het heelal,
van de ge­schie­de­nis
en van allen en alles is
en dat alles in Zijn han­den ligt.
Dat is de grote uit­no­di­ging
van deze Advents­tijd:
Hef je hoofd op met ver­trouwen,
laten we proberen
door al die vre­se­lijke gebeur­te­nissen
heen te kijken,
laten we de komst van Christus ver­wach­ten.

Wat voor wereld?

En als we naar Jezus Christus kijken,
die voor alle mensen is geko­men
om voor hen Zijn leven te geven,
dan weten we ook weer
dat we uit­ge­no­digd zijn
om mee te werken aan Zijn plan:
een wereld
waarin we allemaal broe­ders en zusters zijn,
waar liefde geen leeg woord is.
Amen.