Vergeven of vergelden?
5e zondag van Pasen C - Klim naar het licht een succes
Op de vijfde zondag van Pasen (19 mei) was ik voor de H. Mis in de kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem. Daar is in deze maanden iedere middag de "klim naar het licht" mogelijk: een tocht door koepel en gewelven naar de torens die tijdelijk met elkaar verbonden zijn door een loopbrug en een prachtig uitzicht geven. Dat trekt veel bezoekers...
Afgelopen woensdag werd de mijlpaal van 10.000 bezoekers bereikt, een eerste resultaat dat de vele vrijwilligers en het bestuur van de Stichting kathedrale basiliek dankbaar stemt. Tenminste de komende twee maanden is de klim nog te maken.
De schola puellarum zong een Mis die door een van de koorleden, Lisanne Bosman, heel fraai was gecomponeerd. Helaas was zijzelf net even ziek deze zondag, maar ze heeft de Mis al gehoord en deze koorleden zullen de Mis zeker nog vaker zingen.
HOMILIE
Oog om oog?
Broeders en zusters,
Het zit als het ware in ons bloed
om te willen vergelden wat ons wordt aangedaan.
Als iemand ons lelijk heeft behandeld,
ons heeft benadeeld of zwart gemaakt,
komt de neiging in ons op
om iets terug te doen,
het betaald te zetten.
De regel van het Oude Testament
die “oog om oog” zegt en “tand om tand”
(Exodus 21, 23-25; Leviticus 24,19-20)
gaat eigenlijk niet zozeer over wraak en vergelding,
als over schadevergoeding,
maar is vaak toch wel zó verstaan.
Wat Jezus leert
Zelfs in Jezus’ tijd werd dat zo verstaan
want Jezus leert:
Ze zeggen oog om oog en tand om tand,
maar ik zeg jullie:
biedt geen weerstand aan het onrecht.
Matteüs 5, 38-42
Dat is de regel die Jezus zelf heeft geleefd:
Hij draagt zijn kruis,
Hij bidt om vergeving voor zijn vervolgers,
geneest het oor van de soldaat
die hem gevangen neemt.
En vandaag in het evangelie
- dat zich afspeelt aan de vooravond van zijn lijden en dood -
leert Hij dat aan Zijn leerlingen:
“Gij moet elkaar liefhebben,
zoals ik U heb liefgehad.
Hieruit kan iedereen opmaken
dat jullie mijn leerlingen zijn:
dat je de liefde onder elkaar bewaart”.
Niet met gelijke munt
Liefhebben zoals Jezus heeft liefgehad,
dus het niet betaald zetten,
geen wraak nemen,
niet met gelijke munt betalen.
En daar komt bij
dat Jezus dat lijden anders ziet,
dan wij waarschijnlijk zouden doen:
Hij heeft het over verheerlijking;
dat lijden is een weg naar iets moois,
iets anders, iets nieuws.
Jezus heeft dus bij die lijdensweg
een soort uitzicht op een mooie toekomst,
die houdt Hij hier voor ogen.
Maar dat is allemaal niet gemakkelijk,
zeker niet als onszelf
iets lelijks overkomt,
als ons iets gemeens wordt aangedaan.
Sri Lanka
Ik was daarom erg onder de indruk
van de reacties van onze mede-gelovigen
in Sri Lanka
op die vreselijke terroristische aanslagen
die naast vier hotels
ook verschillende katholieke kerken
hebben getroffen
en waarbij meer dan 250 mensen zijn omgekomen.
Zij zijn helaas niet de eerste
en zullen ook niet de laatste christenen zijn
die omkomen door grof geweld
dat speciaal tegen hen is gericht.
Het gaat maar door...
De aanslagen werden gepleegd
terwijl de katholieken samen waren gekomen
voor de Mis op het hoogfeest van Pasen,
het grootste en mooiste feest
van ons christelijk geloof.
Sinds dit geweld op Pasen
zijn er zeker al weer vijf of zes
aanslagen op christenen geweest,
in Syrië, Nigeria, Niger en Burkina Faso;
een heel stel katholieken vond de dood;
en in Sri Lanka werden na Pasen
nog eens zestien mensen gedood,
waaronder allerlei kinderen,
toen een van de gezochte terroristen
zichzelf wilde opblazen...
Maar dat komt allemaal nauwelijks meer
in het nieuws van ons land naar voren...
Politiek en christenvervolging
Ik ben verheugd te horen
dat enkele politici in Nederland nu eindelijk welbewust
aandacht vragen voor christenvervolgingen.
Christendom is helaas de meest vervolgde
godsdienst ter wereld.
Reacties van katholieken
En daarom had ik veel bewondering
voor de reacties van katholieken in Sri Lanka
die vorige week zondag
voor het eerst weer
naar de heilige Mis hadden kunnen gaan.
“We hebben een moeilijke tijd gehad,
maar we gaan deze uitdagingen aan
met liefde, vriendelijkheid en vergeving”,
zei er één op de TV.
En een ander zei:
“Als christen reageer je niet op terrorisme met terrorisme.
We moeten de terroristen vergeven.
We moeten voor hen bidden,
dat ze weer op het rechte pad mogen komen”.
Niet de weg van vergelding
De kardinaal van Sri Lanka heeft
de ambassadeurs van Islamitische landen ontvangen
en voor de camera gezegd
dat dit niet uit de Islam zelf was gekomen
en dat dit de vrede en harmonie tussen de godsdiensten
niet moet schaden.
En samen met Islamitische leiders
deed hij een oproep tot kalmte,
om niet de weg van vergelding te gaan.
Niet de weg van gedweld en haat
Die oproep deed Jezus ook aan ons
in de zaal van het Laatste Avondmaal:
“Hieruit zullen allen kunnen opmaken
dat jullie mijn leerlingen zijn:
als jullie de liefde
onder elkaar bewaren”.
We krijgen met vele bekoringen te maken
om een afkeer te hebben van mensen,
hen te haten of kapot te maken,
fysiek of door onze woorden.
Maar wie de weg van geweld en haat gaat,
zal geweld en haat oogsten.
De ene wraak roept de andere op
en als we kwaad zijn,
kunnen we beter een weekje wachten.
Door vele kwellingen naar het Rijk Gods
De eerste lezing was uit de Handelingen van de apostelen;
daar riepen Paulus en Barnabas de christenen op
om in het geloof te volharden.
Ze moesten zich niet laten ontmoedigen door de vervolging,
want het is door vele kwellingen
dat we het Rijk Gods moeten binnen gaan.
Ook daar we:
we moeten het uitzicht zien, die toekomst;
we laten ons niet ontmoedigen
want we weten dat ook Jezus Christus
voor het kruis niet weggelopen is.
Laten we de Heer vragen om kracht!
Uitzicht
En er is dus een uitzicht:
Voor onze ogen hebben we een visioen,
dat was de tweede lezing van vandaag:
“Ik zag een nieuwe hemel en een nieuwe aarde...
Ik zag de heilige stad, het nieuwe Jeruzalem”,
dat is zo prachtig in de koepel van onze kathedraal verbeeldt,
wie hier maar even omhoog kijkt,
kan over de woede, de kwaadheid en wraakzucht
heen gaan stappen...
Kijk verder...!
Klim naar het licht!
Een toekomst waar geen geween zal zijn,
geen rouw en geen smart...
Laten we dat uitzicht,
voor ogen houden.
Amen.
