Yad Vashem voor kardinaal Jan de Jong
Symposium in Paushuize
Maandag 19 september vond in het Paushuize te Utrecht de uitreiking plaats van de Yad Vashem onderscheiding ‘Rechtvaardige onder de volkeren’ aan familieleden van kardinaal De Jong, die daarmee posthuum werd geëerd voor zijn inzet voor de Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De houding van de bevolking
Het aartsbisdom Utrecht fungeerde als gastheer en had een prachtige bijeenkomst georganiseerd met ontroerende lezingen van prof. Marcel Poorthuis (over kardinaal De Jong en diens inzet) en van prof. Emile Schrijver, algemeen directeur van het Joods cultureel kwartier en het Joods historisch museum, die inging op de houding van de Nederlandse bevolking tijdens die oorlog tegenover de gruwelen die het Joodse volk werden aangedaan. Die houding was vaak beschamend en het verhaal over een monument uit dankbaarheid van de Joodse bevolking voor die houding en over de totstandkoming daarvan, was zo mogelijk nog meer beschamend. Het was maar een klein deel van de Nederlandse bevolking dat zich daadwerkelijk heeft ingezet voor hun Joodse medeburgers en daar was kardinaal De Jong er één van en wel op voorbeeldige wijze.
Onderduiken
Kardinaal De Jong heeft een belangrijke rol gespeeld in het verzet van de Nederlandse bisschoppen en dat ook meestal samen gedaan met de protestantse kerken. Hij heeft een actieve rol gespeeld in het laten onderduiken van Joodse mensen en gezorgd voor levensonderhoud voor hen. Waarschijnlijk waren er ook in het aartsbisschoppelijk paleis mensen ondergedoken, hoewel dat schuin tegenover het hoofdkwartier van de NSB en het stafkwartier van de SS lag en het dus extra gevaarlijk was.
Opperrabbijn Jacobs
Opperrabijn Jacobs memoreerde hoe de Duitse bezetter probeerde de publicatie te verhinderen van de brief tegen de Jodenvervolging, die De Jong aan de parochies ter voorlezing had gestuurd. De kardinaal ontving de Duitse representanten in vol ornaat en antwoordde niet anders dan dat hij de boodschap goed had verstaan, waarop hij de voorlezing van de brief gewoon liet doorgaan.
Kardinaal Eijk en Doron Themans
Kardinaal Eijk nam in zijn indrukwekkend betoog stelling tegen het opnieuw opkomend antisemitisme. Ook een zoon van de overleden aanvrager van de Yad Vashem ondercheiding, dhr. Doron Themans, sprak over de levensgeschiedenis van zijn vader die liefdevol was opgevangen op een onderduikadres door katholieke mensen met wie hij een levenslange band heeft onderhouden.
Uitreiking
Aan het einde van het symposium vond de uitreiking van de Yad Vashem onderscheiding plaats door de ambassadeur van Israël, Z. Exc. de heer Modi M. Ephraim. De achterneef van de kardinaal die de onderscheiding samen met zijn mede-familielid ontving en zelf oud-leerling van de kardinaal De Jongschool en bewoner van de kardinaal de Jongweg, bedankte daarop met herinneringen aan de band van kardinaal De Jong met Ameland en met zijn familie.
Aanwezigen
Onder de aanwezigen waren vertegenwoordigers van de familie, verschillende rabbijnen, de Nederlandse bisschoppen (met uitzondering van de zieke bisschoppen en mgr. De Jong die in Lourdes is), docenten van de TST en medewerkers van het Aartsbisdom. Ook de priester van Ameland was aanwezig.
Het was een zinvolle bijeenkomst, met mooie getuigenissen en lezingen en het is goed dat in kardinaal De Jong de inzet van de Nederlandse bisschoppen tijdens de Tweede Wereldoorlog is herdacht.
.jpg "(yadvashem10 (2))")
