Zoeken

Am Mittwoch, den 10. April, waren Mitglieder der Pastoralkommission der Deutschen Bischofskonferenz in unserer Diözese zu Gast. Sie besuchten Sant' Egidio, wo ihnen der Geist und die Arbeit dieser Gemeinschaft erläutert wurden und ich eine Einführung in die Entwicklungen in Kirche und Gesellschaft in den letzten Jahrzehnten gab. Schließlich feierten wir gemeinsam die Eucharistie.

Zaterdag 9 maart was in en rond de Mariakerk in Bussum een grote en zeer geslaagde vrijwilligersdag voor de parochie van de H. Driëenheid van Naarden en Bussum. Om 17.00 uur werd begonnen met een feestelijke Eucharistieviering, waarna onder meer Leo Fijen een lezing hield. Een dag om nog eens aan te geven hoe belangrijk vrijwillligers zijn!

Op zaterdag 18 november vond in de Kathedrale basiliek van Sint Bavo in Haarlem de diakenwijding plaats van vier kandidaten, twee voor het permanent diakonaat en twee kandidaten die later ook priester worden gewijd. Het evangelie was uit Johannes 21, 15vv. waar Jezus aan Petrus vraagt: "Hebt gij mij lief?"

Pater Stefan Lippert, die samen met de zusters van de Familie van Maria zorg had gedragen vor de voorbereiding, concelebreerde met de nieuw aangekomen pater Martin Bárta die de teksten al in het Nederlands bad.

Zondag 4 juni werd in het sfeervolle heiligdom van Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo de gebedsdag gehouden ter ere van Maria Moeder en Vrouwe van alle Volken, een devotie die ons bijzonder te binnen brengt dat alle mensen van welk ras, taal of afkomst zij ook zijn, tot het grote mensengezin behoren waarover Maria als Moeder van ons allen waakt door haar voorspraak en bemiddeling in dienst van Jezus haar Zoon. Een klein verslag van een mooie en druk bezochte dag.

Op woensdagavond 5 april vierden we in een vole kathedraal de Chrismamis. Voor deze feestelijke gebeurtenis zijn de priesters aanwezig die hun wijdingsbeloften vernieuwen, diakens, catechisten en pastoraal werkers. Dit jaar waren ook misdienaars en acolieten uitgenodigd om mee te doen.

Sinds enkele jaren wordt in Krakau een Stille Omgang gehouden in vereniging met de Stille Omgang van Amsterdam, die begint in de basiliek van de H. Drieëenheid in de bisschopsstad van Karol Wojtyla, de latere paus Johannes Paulus II.

Precies één jaar na het begin van de oorlog tegen Oekraïne hield het Centrum voor de Sociale Leer van de Kerk (CSLK) een symposium over "Van oorlog naar vrede". Aan het einde daarvan heb ik de toespraak gehouden die U hieronder vindt over het thema van dit symposium. Het is de vraag die ons wel moet bezig houden: hoe moet het verder, daar in Oekraïne? Toen kwam nog een bijzonder moment: de uitreiking van de Bavopenning aan prof. dr. Fred van Iersel.

"Vrede was er overal...", zingen we in het kerstlied, maar we worden intussen geconfronteerd met een werkelijkheid die daar niet aan beantwoord, nu ook op berijdbare afstand, aan de rand van Europa. Wie kunnen de wereld veranderen? En wat moet je daarvoor doen? Hoeveel macht is daarvoor nodig?

Donderdag 15 december werd op De Tiltenberg de kerstviering gehouden voor de medewerkers van het bisdom. Bij die gelegenheid (en de dag ervoor) werd tevens afscheid genomen van enkele medewerkers: de archivaris, een vice-kanselier en de salarisadministrateur. De samenkomst begon met een gebedsviering in de kapel waarbij ik een overweging heb uitgesproken.

Vrijdagmiddag heb ik het nieuwe initiatie‘Living Stones’ bezocht. In de Krijtberg is een groep jongeren die de bezoekers ontvangen, hen rondleiden en met hen in gesprek raken en regelmatig met hen tot gebed komen. Dit alles op basis van een groei in geloof door geestelijke, culturele, kunsthistoriche en theologische vorming. Dit initiatief dat al in vele Europese steden is begonnen, is in september ook in Amsterdam van start gegaan.

Aan het einde van het symposium naar aanleiding van de nieuwe kunst in de kathedraal, mocht ik drie mensen huldigen die zeer veel hebben betekend voor de restauratie van de kathedraal en het mogelijk maken van deze nieuwe kunst. Het ging om de heer Hendrik Duijts, mevrouw Ineke Hetem en de heer Wim Eggenkamp.

Er is veel geweld en oorlog in de wereld. Natuurlijk zijn velen van ons met hun gedachten en gebeden bij de mensen in Oekraïne en in Nigeria waar behalve een enorme watersnood ook terroristische aanslagen op kerken en ontvoeringen van priesters en religieuzen aan de orde van de dag zijn. Maar ook elders is het moeilijk voor de mensen van de kerk. Zo werd deze dagen een Eritrese katholieke bisschop opgepakt op het vliegveld van Eritrea en zijn verschillende katholieken daar gearresteerd.

Zondag 18 september vierde de Naaldkerk (O.L. Vrouw van altijddurende bijstand) in Santpoort-Noord het 90 jarig bestaan op feestelijke wijze. Een volle kerk met gelovigen uit alle parochies van de Franciscusparochie i.o. vierde het jubileum mee. Ook de familie van pastoor Goossens was erbij.

Deze dagen bereiken ons allerlei berichten over de situatie van de asielzoekers in Nederland. Het lot van de migranten blijft zorgelijk en de opvang van asielzoekers heeft aandacht nodig. Ter Apel mag niet het nieuwe Moria worden...

Zaterdag 16 juli heeft paus Franciscus een nieuwe Apostolisch Nuntius benoemd voor ons land: Z. Exc. mgr. Paul Tschang In-Nam, titulair aartsbisschop van Amantia, tot nu toe Apostolisch Nuntius in Thailand, Cambodja en Myanmar en Apostolisch Delegaat in Laos. De Apostolisch Nuntius vertegenwoordigt de Heilige Stoel bij het Koninkrijk der Nederlanden en staat ten dienste van de contacten van ‘Rome’ met de plaatselijke kerk.

Maandagmiddag 4 juli was Mgr. Kesete Ghebreyohannes Weldegebriel op bezoek. Hij is Protosincello (vicaris generaal) van de aarts-eparchie van Asmara (Eritrea) en door paus Franciscus in januari 2022 benoemd tot Apostolisch visitator voor de Eritrese katholieken van de Alexandrijnse Ge'ez ritus in Europa.

Zaterdag 2 juli vierde de Eritrese Katholieke Gemeenschap het jaarlijkse feest ter ere van de heilige Drie-eenheid, de Qidste selase viering. Er was bezoek uit Rome en veel deelname van de gelovigen.

Aan het einde van de bisschoppenvergadering van dinsdag 14 juni waren de emeriti-bisschoppen uitgenodigd om met de andere bisschoppen de Eucharistie te vieren en een maaltijd te gebruiken. Het was tevens de gelegenheid voor de Bisschoppenconferentie om afscheid te nemen van mgr. Punt, want dat was er in Corona-tijd nog niet van gekomen.

Dinsdag 14 juni was kardinaal BerhaneYesus D. Souraphiel van Addis Abeba op bezoek, samen met de priester van ons bisdom, Petros Berga Sorballa, die is uitgeleend aan het bisdom van de kardinaal en tevens apostolisch visitator is van de Ethiopische katholieken in Europa.

Zaterdag 28 mei werd in Amsterdam de Gebedsdag gevierd ter ere van de Vrouwe van Alle Volkeren. Die dag was nog in digitale vorm,maar dat had ook voordelen. Velen waren verbonden met de kapel in Amsterdam en in tien talen werden de verschillende bijdragen vertaald. Maar waarom deze devotie?

Vrijdagmiddag 20 mei was mgr. Karel M. Choennie op bezoek, de bisschop van Paramaribo, die in Europa was na deelname aan een bisschoppenbijeenkomst. We spraken onder meer over de situatie waarin Suriname verkeert na de Corona-pandemie en de zorg voor het kerkelijk leven.

In twee groepen werden ook tijdens de Lourdesbedevaart in een korte plechtigheid door de Nederlandse pelgrims al de slachtoffers herdacht die voor onze vrijheid hun leven hebben gegeven. Bij deze herdenking heb ik de hierna volgende woorden gesproken, die ook in ons bisdomblad Samen Kerk als woord van de bisschop worden gepubliceerd.

Op de maandelijkse Willibrordavond was ik in het seminarie in Heiloo voor het gesprek met de jonge priesters. Aansluitend was er een lezing over de lijkwade van Turijn en in het Eucharistieviering heb ik Thomas Böttcher aangesteld tot acoliet.

Op Aswoensdag wordt in de katholieke kerk bijzondere aandacht besteed aan de situatie in de Oekraïne, op verzoek van paus Franciscus die deze vastendag daaraan heeft gewijd. We stonden daarbij stil in de Eucharistieviering in de kathedraal (zie onder), maar we hebben ook aan andere rampgebieden gedacht en natuurlijk aan de vergankelijkheid van het aardse bestaan. Velen waren gekomen om het askruisje te ontvangen en zo de vastentijd in te gaan

In alle katholieke kerken in Nederland is deze zondag gebeden om vrede voor de Oekraïne. Dat gebeurde ook in de kathedraal en er was een speciale Eucharistieviering in de Sint Nicolaasbasiliek in aanwezigheid van de Oekraïense ambassadeur en een vertegenwoordiger van de Russisch Orthodoxe kerk in Nederland.

Zaterdagochtend 18 december was de uitvaart van pastoor Hein Buskermolen, priester van het bisdom Haarlem-Amsterdam, maar de laatste jaren van zijn actieve leven pastoor nét over de grens van het bisdom, in De Zilk. Daar was het afscheid voor een priester met een zeer afwisselend leven.

De situatie van vele landen in het Midden Oosten is dramatisch geweest. Syrië en Irak hebben dramatische oorlogen gekend. Andere landen in het gebied hebben honderdduizenden vluchtelingen opgenomen. Ook Libanon is niet gespaard gebleven. Velen zullen zich de enorme explosie herinneren met een paar honderd doden en duizenden gewonden. Velen hebben de moeilijke stiuatie van het land ontvlucht en gingen naar Canada, Australië of Europese landen, waaronder Nederland.

Zaterdag 19 juni was de open dag van het Sint Bonifatiusinstituut voor mensen die nader kennis willen maken met dit studie- en vormingsprogramma. Tijdens de Eucharistieviering aan het begin van de studiedag heb ik aan twee kandidaten voor het permanent diaconaat de 'Admissio' mogen verlenen. Een mooi gebeuren waarover ik graag iets meer vertel.

Bij de feestelijke hoogmis van Pasen zong een kwartet van het kathedrale koor en waren seminaristen aanwezig om te dienen. De overleden pastoor Piet Hoogenboom werd herdacht. De Mis met de fraaie zang is te zien en te beluisteren op kathedraal TV. Christus is verrezen! Maar maakt het nu echt uit of je gelooft dat dit werkelijk is gebeurd?

Op vrijdag 12 maart is de heilige mis gevierd voor de Corona-slachtoffers in de kathedrale basiliek van Sint Bavo te Haarlem. De Mis is nog te volgen op Katheraal TV (link hiernaast). Hieronder de gebeden die voor de overledenen en in verband met de pandemie werden gedaan. Aan het einde van de Mis werd het noveengebed ter ere van O.L. Vrouw ter Nood gebeden.

Op 17 februari begint een keten van gebed voor de - tot nu toe - meer dan 770.000 personen die in Europa door Corona gestorven zijn. Alle bisschoppenconferenties van de Europese landen organiseren minstens één heilige Mis om de slachtoffers te gedenken. Ook in Nederland zal dit gebeuren, in ons bisdom op 12 maart om 9.00 uur in de kathedraal.

Op het hoogfeest van de onbevlekte ontvangenis van Maria heb ik in het museum Ons' Lieve Heer op Solder als afsluiting van de presentatie "Lieve Maria", rond het Maria-beeld uit rond 1700 van het musem, onderstaande lezing gehouden over de onbevlekte ontvangenis van Maria.

Woensdag 25 november - "Red Wednesday"- was er een bijeenkomst in de Sint Nicolaasbasiliek, georganiseerd door de Stichting Sociale Christendemocratie om aandacht te besteden aan christenvervolging. "Kerk in Nood" heeft het initiatief tot "Red Wednesday" genomen en vele kerken zijn op deze dag rood aangelicht.

Op het museumplein in Amsterdam vond zondag 15 november een van de demonstraties plaats die door Europe Must Act zijn georganiseerd om aandacht te vragen voor het trieste lot van de vluchtelingen in mensonterende, overvolle vluchtelingenkampen. Ik was daar samen met de stadsdiaken van de katholieke kerk voor Amsterdam Colm Dekker om mijn steun te betuigen.

Met de beginwoorden Fratelli tutti- allen broeders (en zusters) - kiest paus Franciscus weer voor het gedachtegoed van Sint Franciscus van Assisi als uitgangspunt van een encycliek. In Laudato Si’ uit 2015 sprak de paus zich duidelijk uit over de aarde als gemeenschappelijk huis, over het milieu en klimaat(verandering) en over de verdeling van goederen en grondstoffen. In deze nieuwe encycliek is broederschap en sociale vriendschap tussen mensen het centrale thema.

Donderdag 23 april kwamen enkele mensen in de kathedraal om een oproep te doen voor de kinderen zonder ouders of familie in de vluchtelingenkampen van de Griekse eilanden. Erik van Muiswinkel deed de presentatie, mw. Atti Noordhof (CDA) deed een oproep en ik heb de volgende boodschap gegeven. NH Nieuws en de Kathedraal TV zenden het uit.

Op de tweede zondag van de veertigdagentijd was ik in Wervershoof voor de Eucharistieviering en ontmoeting met de parochianen. De mooie H. Werenfriduskerk bezit een engel die bij het sacramentsaltaar staat opgesteld en de tekst draagt: "Bonum est nos hic esse": Het is goed dat wij hier zijn. Die tekst komt precies uit het evangelie van deze dag (Mt. 17, 1-9).

Begin mei hopen we met het kathedrale koor naar Washington en New York te gaan voor een herdenking van 75 jaar bevrijding rond Dodenherdenking en een dankbetuiging aan de geallieerde troepen die Europa van het Naziregime kwamen bevrijden. Maar zal het wel door gaan, nu het corona-virus is losgebarsten?

Paus Franciscus heeft op woensdag 12 februari om 12.00 uur de Apostolische Exhortatie Querida Amazonia bekend gemaakt. Het uitgebreide document is geschreven naar aanleiding van de bisschoppen-synode voor Amazonië die van 6 tot 27 oktober is gehouden. Het document gaat in op vele aspecten van dit grote gebied: sociaal, cultureel, ecologisch en natuurlijk de kerkelijke aspecten. De paus heeft een droom en die droom blijft niet beperkt tot Amazionië..!

Van 22 tot 25 januari heb ik deelgenomen aan een bisschoppenontmoeting in Sintra (Portugal), niet ver van Lissabon. Met ruim honderd bisschoppen van de gehele wereld volgde ik een programma van lezingen en gesprek over onderwerpen die betrekking hadden op het belang van geloof en rede voor de ontwikkeling van een meer rechtvaardige samenleving.

Vrijdag 22 november heb ik deelgenomen aan een ontmoeting van Europese bisschoppen, die was georganiseerd door de Gemeenschap van Sant’ Egidio in Rome. Een twintigtal bisschoppen was daar uitgenodigd om met elkaar van gedachten te wisselen aan de hand van een inleiding van prof. Andrea Riccardi, stichter van de Gemeenschap van Sant’ Egidio.

In de Mozes en Aäronkerk, toevertrouwd aan de gemeenschap van Sant’ Egidio, vond op zondagmiddag 3 november de jaarlijkse herdenkingswake plaats voor de vluchtelingen die omgekomen zijn onderweg naar Europa. Velen van hen vonden de dood in de Sahara of in de Middellandse Zee...

Zaterdag 26 oktober opende radio Maria een tweede studio in het Diocesaan heiligdom van Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo in aanwezigheid van de verantwoordelijke voor Europa, Raffaele Galati. Ik was erbij aanwezig voor de viering van de Eucharistie en de inwijding. Na de viering van de Eucharistie in de grote bedevaartkapel, onthulde Raffaele Galati het bord bij de ingang van het Gastenhuis waar de studio is gevestigd. Daar werd ook het zegengebed uitgesproken, waarna de studio zelf werd gezegend.

Vrijdagmiddag 11 oktober vond in de kathedraal in Haarlem de slotmanifestatie plaats van de restauratie van de kathedraal waarbij de plaquette aan de voorgevel werd onthuld die de toekenning van de European Heritage Award/Europa Nostra Award memoreert. Minister Ingrid van Engelshoven en burgemeester Jos Wienen onthulden gezamenlijk deze gedenksteen na het slotwoord en gebed van de bisschop, mgr. dr. Jozef Punt, aan het eind van het programma in de kathedraal.

Deze week werd door Europa Nostra bekend gemaakt, dat de Haarlemse kathedraal de Europa Nostra Award krijgt voor de in de afgelopen jaren uitgevoerde restauratie. Donderdag 23 mei was ik bij de informele opening van de tentoonstelling over de restauratie van de kathedraal om de bestuursleden van de Stichting die de restauratie heeft begeleid, te feliciteren.

Dinsdagavond 16 april vond een bijzondere avond plaats in de Begijnhofkapel, georganiseerd door de St. Grigor Narekatsi Foundation Amsterdam, die bisschoppen van de Apostolisch Armeense, Syrisch Orthodoxe, Russisch Orthodoxe en Rooms Katholieke Kerk bijeen bracht. De bisschop van de Koptische Kerk, op het laatste moment verhinderd, zond een delegaat.

Dinsdag 16 april zal in de begijnhofkapel van 19.00 - 20.00 uur de vierde jaarlijkse lezing van werken van kerkleraar Gregorius van Narek (Gregor Narekatsi) worden gehouden en de Nederlandse uitgave van het boek der Weeklaging van deze tiende eeuwse Armeense monnik worden gepresenteerd.

De schokkende aanslagen in Nieuw Zeeland doen ons weer realiseren: haat en wraak zijn geen goed antwoord. Maar wat dan wel? Iedere vijf jaar komen vertegenwoordigers van het Europees katholiek onderwijs bijeen. Dit keer in Brussel. Wat kan katholiek onderwijs betekenen in een cultuur die steeds verder van het christendom af staat? Een oproep tot dialoog.

Sinds 2008 kent de katholieke kerk in Nederland een Dag van het Jodendom op 17 januari. Op die dag was er een speciale bijeenkomst bij Sant' Egidio in Amsterdam. Op dinsdag 29 januari bezocht ik in dit kader de synagoge van Alkmaar, een sjoel met een bijzonder verhaal. Het werd een hartelijke ontmoeting.

Kiko Arguëllo, de initiator van de Neocatechumenale Weg is op 9 januari tachtig jaar geworden. Een dag eerder feliciteerde de paus hem aan het einde van de Mis waarin ik met paus Franciscus mocht concelebreren. Hij bedankt hem voor zijn inzet en apostolische ijver.

In het Adelbertcollege in Wassenaar werd op donderdag 20 september door de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR) een studiemiddag gehouden over het thema ‘Interculturele dialoog in het onderwijs’. Schoolleiders zijn er vaak verlegen mee, want: hoever moet je gaan op een katholieke school? Dat gaat ook over allerlei praktische zaken, van douchen tot kerstmis vieren.

Bisschop Remigius Inchananiyil was samen met kardinaal Adrianus Simonis, bisschop Jozef Punt en mij aanwezig bij het zilveren priesterfeest van pastoor dr. George Paimpillil dat op zondag 9 september werd gevierd. De Indiase bisschop is in Europa om er de priesters en zusters uit zijn bisdom te bezoeken.

Van 6 t/m 14 augustus was de jaarlijkse priestervakantie, dit keer in Zuid-0ost Frankrijk. We verbleven in het gasten­huis van de Franse bedevaartplaats Notre Dame du Laus. We waren niet de enigen.

Vrijdagochtend 13 april hadden mgr. J. Van den Hende en ik een overleg in Haarlem over de pastorale zorg voor de Eritrese vluchtelingen in Nederland. 's Avonds ontmoette ik de jongeren die meegaan met de bisdombedevaart naar Assisi. Bij hen ligt veel van de toekomst van de Kerk in ons land: de migrantengemeenschappen en de jongeren.

Op 9 en 10 februari was er in Rome een internationale bijeenkomst georganiseerd door de Gemeenschap van Sant' Egidio bij gelegenheid van het vijftigjarig bestaan. Op uitnodiging van Sant' Egidio was ik erbij en het was voor mij een beleving van vriendschap en uitwisseling en een gelegenheid om te getuigen van het belang van Sant' Egidio voor een stad als Amsterdam.

Van 24-27 januari heb ik deelgenomen aan een internationale conferentie in Sintra in Portugal, samen met bijna 120 bisschoppen waaronder drie kardinalen, uit alle delen van de wereld. Ik was daarvoor uitgenodigd door het Acton-Instituut dat deze conferentie organiseerde rond vooral maatschappelijke thema’s. Eén van de sprekers was de Islam-expert, pater Samir Khalil Samir s.j. Ook mgr. Everard de Jong was erbij.

Zondag 31 december werd het feest van de heilige Familie gevierd en is er extra aandacht voor het gezin. Al was ik bij zusters, we hebben dat feest toch niet overgeslagen. Er komen trouwens ook andere mensen in hun kapel. Bijzonder hebben we gebeden voor mgr. Jan van Burgsteden, die in het ziekenhuis ligt, en Conny van Straaten, secretaresse van de bisschoppenconferentie die plotseling overleden is.

De Advent is weer begonnen, tijd van verwachtend uitzien naar de komst van de Christus. In al onze kerken vinden we vanaf de eerste Adventszondag een Adventskrans. We zijn daar heel erg aan gewend. Toch bestaat dit gebruik nog niet zo lang en ook nu is die krans zeker niet in alle delen van de wereld te vinden.

Helaas kon ik er niet bij aanwezig zijn: de herdenking van de omgekomen vluchtelingen heeft weer plaats gevonden ditmaal in de Mozes en Aäronkerk. Zo’n 3000 mensen stierven, veelal in de Middellandse zee, op hun vlucht uit de ellende van een leven van armoede, oorlog en vervolging.

Het Pew Center heeft enkele onderzoeken uitgevoerd naar de godsdienstige beleving, onder meer in Europa. Nederland steekt in religieus opzicht niet zo best af bij de ons omringende landen.

Deze week brengt mgr. Guerino di Tora, hulp­bisschop voor Rome-Noord, een bezoek aan Nederland op uitnodiging van de Neocatechumenale Weg. Dinsdagavond 12 september was hij in Haarlem voor een ontmoeting.

Op 12 september werd in Zeist de bisschoppenvergadering gehouden, de eerste na het zomerreces. Het was de gedachtenis van de heilige naam van Maria en de sterfdag van mgr. Bomers. Ook werd bijzonder gebeden voor de slachtoffers van de orkaan Irma, met name op Sint Maarten. Sint Eustatius en Saba, maar ook elders.

Op vrijdag 1 september was bisschop MenghesteabTesfamariam op bezoek bij mgr. Jozef Punt en mij, samen met de priester die de pastorale zorg voor de Eritreeërs in Europa coördineert. Hij is bisschop van Asmara in Eritrea, een land waaruit veel mensen zijn gevlucht.

19 augustus werd in het diocesaan heiligdom van Heiloo opnieuw een Fatimadag gehouden, in verband met de honderdste verjaardag dit jaar van de verschijningen.

Op zondag 23 juli was ik buiten ons bisdom, in Weert, waar de Birgittinessen het hoogfeest vierden van hun stichteres, de heilige Birgitta. Een vrouw die van wanten wist. De zusters hebben een gastenhuis waar mensen kunnen logeren voor een retraite of vakantie in een spirituele stijl.

Dinsdag 2 en woensdag 3 mei neem ik deel aan een ontmoeting van kardinalen, bisschoppen en rabbijnen in Israël, georganiseerd door de Neocatechumenale Weg. Een positieve ervaring...

Op woensdag 22 maart was ik ’s avonds in de St. Dionysiusparochie in Heerhugowaard waar ik een lezing heb gehouden over het lijden, dat voor ons mensen ergens een ondoorgrondelijk mysterie blijft. Toch heb ik geprobeerd er iets over te zeggen.

Op 21 maart waren de bisschoppelijk gedelegeerden voor het onderwijs in Zwolle bijeen voor hun vergadering en zij schoven aansluitend aan bij de ontmoetings- en inspiratiedag van de Vereniging Katholieke Leraren Opleidingen (VKLO), bij welke gelegenheid ik onderstaande lezing heb gehouden.

Het jongerenprogramma van de Stille Omgang was dit jaar in de geest van Sant’ Egidio, de katholieke gemeenschap die zich inzet voor de armen en vluchtelingen vanuit de inspiratie die het gebed geeft. Een Syrische vluchtelinge verwoordde haar dankbaarheid voor de vriendschap die zij had ondervonden.

Op 26 maart aanstaande vieren we de vijftigste verjaardag van de Encycliek Populorum Progressio van de Z. Paus Paulus VI. In het licht van onder meer de vluchtelingenproblematiek zou deze Encycliek herlezen moeten worden. De paus zelf voorspelde dat velen zijn document een ‘utopie’ zouden vinden (n. 79). Maar de Gemeenschap van Sant’ Egidio geeft concrete invulling aan dit verlangen naar een meer solidaire wereld door de ‘Humanitaire corridors’.

Op maandag 20 februari bezochten we met een afvaardiging van de bisschoppen het Europees parlement en Europese instellingen. Zien we toekomst in Europa?

De Sint Jan in Den Bosch was op zondag 11 december (zondag ‘Gaudete’) getuige van een bijzonder gebeuren: de Brabantse scholenvereniging Onze Middelbaar Onderwijs (OMO) vierde het honderdjarig bestaan met een speciale Eucharistieviering en een bijeenkomst in het Jheronimus Bosch Art Center. Die bijeenkomst leidde tot een opmerkelijk tafereel.

Op zondag 13 november werden overal ter wereld heilige deuren gesloten aan het einde van het heilig jaar van de barmhartigheid. Zo ook in Amsterdam (St. Nicolaasbasiliek) en Heiloo (Heiligdom O.L. Vrouw ter Nood). Zelf was ik in de bedevaartplaats en mocht daar een jaar afsluiten dat de nodige vruchten heeft voortgebracht.

Nu het nieuwe werkjaar weer - ruimschoots - is begonnen, is het goed om even stil te staan bij enkele initiatieven en voornemens voor de komende tijd, want de Kerk in onze streken staat voor grote uitdagingen. In het bisdom zijn we daarom bezig om tot een beleidsplan te komen om de toekomst voor te bereiden.

Zaterdagochtend 24 september was bisschop dr. Remigiose Inchananiyil van Thamarassery in Kerala (India) op bezoek. vergezeld van Vicaris Gerard Bruggink en pastoor George Paimpillil. We spraken onder meer over de situatie in zijn bisdom waar de bevoking overwegend Islamitisch is en de katholieken slechts vijf procent.

De retraite die ik samen met andere bisschoppen op uitnodiging van de Congregatie voor de bisschoppen heb gedaan, was een idee van paus Franciscus zelf. Hoe wilde hij zo’n retraite?

Op dinsdag 23 augustus, feest van de H. Rosa van Lima, was aartsbisschop Ubaldo R. Santana Sequera van Maracaibo in Venezuela op bezoek. Zoals bekend is de situatie in zijn land op dit moment niet gemakkelijk. De mensen lijden honger, er is corruptie en velen trachten in buurland Columbia aan voedsel te komen. Uit het bisdom Haarlem-Amsterdam gaat hier een priester naar toe...

Donderdag 28 juli was de tweede catechesedag. Vandaag werd de catechese gegeven door mgr. Rob Mutsaerts, de jongerenbisschop van Nederland en hulpbisschop van Den Bosch. In de middag was er gelegenheid om het Youth festival mee te maken met allerlei evenementen en manifestaties. In de avond weer een hoogtepunt: de aankomst van paus Franciscus.

Woensdag 27 juli is de eerste van de drie catechese-dagen van de wereldjongerendagen. Dat betekent dat in de morgen in elke taalgroep door één van de bisschoppen een catechese wordt gegeven. Op deze eerste dag mocht ik dat voor de Nederlandse deelnemers doen, in een Krakause kerk gewijd aan... De Goddelijke Barmhartigheid!

Jezus stuurde Zijn leerlingen twee aan twee uit. Hun eerste woord moet ‘vrede’ zijn. En ze mogen niets meenemen. Wat heeft dat ons te zeggen?

Paus Franciscus heeft in antwoord op een vraag over de mogelijkheid van vrouwelijke diakens gesproken. Het gebeurde tijdens een ontmoe­ting met hogere oversten en de vraag en het antwoord waren spontaan en informeel. De paus ging er uitgebreid op in ook omdat die vraag hem ooit nogal geïnteres­seerd had. Heeft de paus werkelijk een opening gegeven naar het vrouwelijk diakonaat?

Op eerste kerstdag heb ik de heilige Eucharistie gevierd in het heiligdom van Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heiloo. Daar is onlangs ook een heilige deur geopend in het kader van het jaar van barmhartigheid en dagelijks is daar biechtgelegenheid.

De Kerstnacht heb ik gevierd in de H. Adelbertuskerk in Haarlem-Noord, waar de viering mooi werd opgeluisterd door het Trinity koor begeleid door een combo.

In de vroege avond van 24 december werd bij de Gemeenschap van Sant'Egidio in de Mozes en Aäronkerk het kerstmaal van de barmhartigheid gehouden dat de gemeenschap jaarlijks aan hun arme vrienden aanbiedt.

Op zaterdag 12 december werd in de Groenmarktkerk (H. Antonius van Padua) een bijeenkomst gehouden rond de vluchtelingenproblematiek, georganiseerd door de caritas-afdeling van het bisdom. Drie zeer informatieve inleidingen gingen op verschillende aspecten in, waarna ik een afsluitend woord heb gesproken, waarin ik op de positie en activiteiten van de Kerk ben ingegaan.

Het is intussen een vaste traditie geworden dat de duizenden vluchtelingen die omgekomen zijn aan de grenzen van de Europese Unie, worden herdacht tijdens een gedenkdienst voor de Hermitage in Amsterdam, op het steiger aan de Amstel.

Op zondag 25 oktober was ik voor de H. Mis en ontmoeting met de parochianen in Uitgeest in de kerk van O.L. Vrouw geboorte. Daar kwamen ook de R.K. Vrouwen Noord Holland bijeen met - na de Mis - ontmoeting en een lezing van diaken Rob Macini over diaconie in de wereld, waarin diaken Mascini vertelt over zijn ervaringen met de diaconale inzet (caritas) van de kerk in allerlei streken van de wereld.

Op zondag 6 september werd de “Boomkerk” in Amsterdam oud-west feestelijk heropend, na een inten­sieve restau­ratie-periode. Daarbij werden twee nieuwe iconen van Geert Hüsstege gewijd. De kerk is mooi opge­knapt en naast de kerk zijn prachtige groeps­ruimtes en een grote pastorie. De kerk staat in een wijk waar veel moslims wonen en waar de secula­ri­satie zich natuurlijk ook doet gevoelen. Wat kan de taak zijn van de kerk in zo'n gebied? Dat was een vraag waar we in de homilie bij stil stonden.

Op de 22e zondag door het jaar (30m augustus) was ik in Banneux waar de diocesane bedevaarten van Haarlem-Amsterdam en Utrecht een ziekentriduum hielden. Geestelijke leiders zijn voor ons bisdom pastoor Jules Dresmé en voor Utrecht vicaris Hans Pouw. Het is altijd een mooi en inspirerend gebeuren daar in Banneux waar Maria als Maagd der Armen wordt vereerd. In dat kader ben ik tijdens de Internationale Mis ook even ingegaan op het vraagstuk van de vele vluchtelingen die naar Europa komen.

Op 8 december 2015 gedenkt de katholieke Kerk dat vijftig jaar eerder het tweede Vaticaans concilie werd afgesloten. Dan wordt het heilig jaar van de barm­har­tig­heid door paus Franciscus geopend. Een van de kern­punten van dat Concilie was de aandacht voor de leken in de Kerk. De leken hebben volop deel aan de zending van de Kerk. Daarover gaat deze bezinning met enige aandacht voor de strijd die gaande is en die door de paus pas nog weer is gedefi­nieerd als “een derde wereld­oorlog in stukjes”.

Op 12 juni eindigde het vierdaagse congres over nieuwe ontwikkelingen in het canoniek recht dat de Pauselijke Universiteit Gregoriana jaarlijks organiseert. Onder de 58 deelnemers waren de kardinalen Velasio De Paolis en de president van de pauselijke raad voor de wetsteksten, kardinaal Francesco Palmerio. Een veelheid aan thema's kwam aan bod, zoals juridische implicaties van de gezinssynode, de behandeling van het seksueel misbruik, de mogelijke wijzigingen in de huwelijksprocessen en andere thema's.

In Heiloo kwamen op vrijdag 29 mei de pastores diaconie van de verschillende regio's van ons bisdom bijeen in Heiloo. Met welke thema's worden zij zoals geconfronteerd? Ik was er zeer benieuwd naar. Op deze zelfde dag vond in De Tiltenberg een symposium over de religieuze wortels van Europa en haar relatie met de Kerk plaats, waar deels dezelfde vragen aan de orde kwamen.

Op zaterdag 30 mei worden Marco Cavagnaro en Andrea Geria door mgr. Jozef M. Punt tot priester gewijd in de kathedrale basiliek Sint Bavo aan de Leidsevaart in Haarlem. Graag vraag ik Uw gebed voor de wijdelingen!

Op de laatste dag in Rome vierden we als slot van onze bisdom­bede­vaart gezamen­lijk de heilige Eucharistie in de Sint Paulus buiten de muren in Rome.

Op donderdag 30 april vertrokken de bussen met bedevaartgangers uit het bisdom Haarlem-Amsterdam in alle vroegte naar Rome. Ik moest om 6.30 uur bij station Amsterdam Amstel zijn! Een belangrijke eerste grote stop was Speyer waar we de heilige Mis vierden in de Kaiserdom. In deze kerk heeft ook de heilige Bernardus van Clairvaux nog gepreekt.

Op dinsdagavond 28 april heb ik de heilige Eucharistie gevierd met de eerste gemeenschap van de Missio ad Gentes, die aan de Europalaan in Almere Poort is gevestigd, en het Vormsel toegediend aan Matylda en Martyna.

Op 25 april vond in de bisschops­sacristie een bijeenkomst plaats vanwege het evenement “De Nieuwe Bavo bloeit”, georgani­seerd bij gelegen­heid van het bloemen­corso dat op diezelfde dag plaatsvond. Aanwezig waren verschillende vertegen­woordigers van de gemeente Haarlem.

In het kader van het jaar van het gewijde leven organiseerden de blauwe zusters (de zusters van het mensgeworden Woord) op zaterdag 11 april in Heiloo een dag voor een groep vrouwelijke religieuzen over de roeping van de religieuzen. Er waren zusters van verschillende communiteiten uit ons bisdom.

Vrijdag 6 maart waren de seminaristen van het Redemptoris Mater seminarie van het bisdom Haarlem-Amsterdam en vele gelovigen die er bij een de gemeenschappen van de Neocatechumenale Weg betrokken zijn, in Rome voor een ontmoeting met paus Franciscus. Tijdens deze audiëntie werden tweehonderd gezinnen uit de hele wereld ls missie-gezin uitgezonden. Het was de tweede keer dat de paus deze uitzending deed.