Arsacal
button
button
button
button


Mogen we wraak nemen? Bescherming bieden, maar hoe?

Avond van de martelaren in de St. Nicolaasbasiliek

Overweging Preek - gepubliceerd: vrijdag, 23 februari 2024 - 1406 woorden
Lichtjes voor de vervolgde christenen
Lichtjes voor de vervolgde christenen
Een getuigenis
Een getuigenis
Mogen we wraak nemen? Bescherming bieden, maar hoe?

Vrij­dag­avond 23 februari vond in de Sint Nicolaas­basi­liek in Am­ster­dam de intussen tra­di­tio­nele Avond van de Mar­te­la­ren plaats, een vie­ring waarin de chris­te­nen wor­den her­dacht die in het afgelopen jaar om hun geloof zijn ver­volgd en gedood.

Dat deden we tij­dens de Eucha­ris­tie­vie­ring en uit­stel­ling en kruis­weg daarna, waarbij enkele ge­tui­ge­nissen van ver­volgde chris­te­nen wer­den gegeven. De Apos­to­lisch Nuntius, mgr. Paul Tschang In-Nam was er, evenals Mgr. Hans Van den Hende en mgr. Rob Mutsaerts. Ik heb de preek gehou­den die U hier­on­der vindt.

Andere aanwe­zigen

Ook de Nuntiatuurraad, mgr. Giancarlo Dellagio­vanna, de dekens van Am­ster­dam, Hilversum en Zaanstreek-IJmond waren er, evenals ver­schil­lende andere pries­ters, diakens en se­mi­na­risten. Enkele pries­ters boden biecht­gele­gen­heid, waar­on­der de Peni­tentia­ris, kan. Rafael Ojeda. De vie­ring werd, zoals ieder jaar, ver­zorgd door Kerk in Nood, waar­van directeur diaken Peter Broe­ders en ver­schil­lende mede­wer­kers helpend en or­ga­ni­se­rend aanwe­zig waren. Een ensemble o.l.v. Bas Suijkerbuijk ver­zorgde de muzikale onder­steu­ning.

Een lichtje

Na ieder ge­tui­ge­nis werd gelegen­heid gegeven een lichtje op te steken voor de ver­volgde chris­te­nen en daar werd massaal gebruik van gemaakt. Het was een mooie vie­ring met een goed gevulde basiliek. Het is goed de ver­volgde chris­te­nen te blijven gedenken.

Homilie

Een chris­te­lijk ant­woord op christen­ver­vol­ging

Excellenties, Monsignore, Mede­broe­ders, Broe­ders en zusters,

Vervol­ging, hier en daar...

We kunnen er niet om heen dat vele van onze geloofs­ge­no­ten lij­den. Dat kan gaan om vre­se­lijk fysiek lij­den doordat zij hun leven niet zeker zijn, alleen al omdat zij in Jezus Christus geloven en Hem in hun leven proberen na te volgen, dat kan ook gaan om een meer psy­chi­sche pressie vanuit een samen­le­ving die chris­te­lijke, katho­lie­ke opvat­tingen niet meer wenst te aan­vaar­den. Die laatste druk ervaren wij na­tuur­lijk ook wel, het is niet ge­mak­ke­lijk om voor een gelo­vi­ge, katho­lie­ke over­tui­ging uit te komen, dat doet soms pijn maar die druk is toch nog niets vergeleken bij wat zovele geloofs­ge­no­ten moeten meemaken die niet alleen moei­lijk voor hun mening uit kunnen komen, maar die zelfs acuut in levens­ge­vaar zijn als chris­te­lijke symbolen bij hen wor­den ontdekt.

Christen­ver­vol­ging in de praktijk

De cijfers zijn hoog, onder­zoeksin­sti­tu­ten spreken van één op zeven chris­te­nen we­reld­wijd die wor­den ver­volgd, belaagd en belasterd, in Afrika en Azië liggen die cijfers nog hoger. In Jeranwala in Pakistan wer­den in au­gus­tus vorig jaar 25 kerken en hon­derd huizen van chris­te­nen in brand gestoken. Deze dagen kwam het bericht dat 8.222 chris­te­nen in het afgelopen jaar in Nigeria om hun geloof zijn vermoord; sinds 2009 waren dat 100.000 chris­te­nen alleen al in Nigeria, naast 50.000 gema­tigde aanhan­gers van andere gods­diensten, die even­eens de dood von­den door radicale groepen. Paus Fran­cis­cus bad deze week voor Mazezeze in de provincie Cabo Delgado van Mo­zam­bi­que waar de katho­lie­ke missie in brand was gestoken, eind januari wer­den zes zusters gekidnapt in Haïti en deze week was er een aan­slag op een bis­schop daar; en ga zo maar door.

Komt er oorlog?

In het klein en in het groot zijn wij in zulke situaties geneigd om ons gelijk te halen, wraak te nemen, de ander het zwijgen op te leggen, van ons af te slaan. Wat kunnen mensen lelijk rea­geren als ze zich tekort gedaan voelen. Deze geweld­da­dige reactie die kwaad met kwaad ver­geldt vanuit het “oog om oog, tand om tand” principe, beheerst onze wereld. Het is daarom dat oorlog en geweld de wereld in hun greep hou­den, zozeer dat momen­teel zelfs wordt ge­spro­ken van een dreigende derde wereld­oor­log. Navo-admiraal Rob Bauer leek daarop te zinspelen.

Met oorlog is alles verloren

Zoals paus Fran­cis­cus dat zo dikwijls zegt: met oorlog is alles verloren! Oorlog raakt de mensen die on­schul­dig zijn en de men­se­lijk­heid gaat verloren. Het is een spiraal van geweld die daaruit ont­staat. Zal er vrede zijn als de ene partij de andere in een oorlog op de knieën dwingt? Zal er vrede zijn als we ter­ro­ris­ten een kopje kleiner hebben gemaakt? Hoe kan de vrede wor­den her­steld? De ge­schie­de­nis leert ons dat een over­win­ning zo vaak de kiem heeft gelegd voor een volgende oorlog. Wie haat zaait, kan geen vrede oogsten.

Wraak nemen?

Dit geldt ook voor de ver­vol­ging van de chris­te­nen. Mogen we wraak nemen? Mogen de ver­volgde chris­te­nen zich wreken? Moeten we ons wer­ke­lijk verlagen tot het niveau van degene die geweld heeft gebruikt en anderen heeft ver­volgd?

Het ant­woord van de lezingen

De lezingen van deze dag geven er in zekere zin een ant­woord op. De eerste lezing zegt dat de boos­doe­ner zijn straf niet zal ontlopen en zal sterven om het kwaad dat hij heeft gedaan; maar tege­lijk geeft die lezing uit de profeet Ezechiël dui­de­lijk aan dat het God is die het oor­deel zal vellen, niet een mens en dat een mens tot beke­ring kan komen. Een mens kan de harten van mensen niet peilen, een mens kan niet oor­de­len. Oordeelt niet opdat je zelf niet onder het oor­deel valt. De psalm die we als tussenzang hebben gehoord, liet ons over­we­gen dat we zelf zon­daars zijn: “Als gij zon­den blijft gedenken, Heer, wie houdt dan stand?” En het evan­ge­lie tenslotte leerde ons niet te doden en zelfs geen harde, verwijtende en veroor­de­lende woor­den te spreken, maar ver­zoe­ning te zoeken en het eens te wor­den.

De chris­te­lijke hou­ding

Zo schetsten de lezingen van deze dag ons een hou­ding die we als chris­te­nen ge­roe­pen zijn om aan te nemen tegen­over het kwaad en het geweld dat we ervaren: laat het oor­deel aan God; denk aan je eigen zon­den, je bent niet perfect; streef niet naar vergel­ding maar naar verbin­ding en ver­zoe­ning. Laat ons streven gericht zijn op vrede! Het is in deze zin dat iemand als de heilige paus Johannes Paulus II de dialoog met de andere grote gods­diensten zo be­lang­rijk vond, be­lang­rijk voor de wereld­vre­de.

Waar blijft het recht op ver­de­di­ging?

Terecht zult U zeggen: maar als je zó handelt, sta je daar als een lam dat naar de slacht wordt geleid, als een ver­oor­deelde voor zijn beul, als een schaap stom voor zijn scheer­der. Waar is je recht op ver­de­di­ging?

Niet door het zwaard...

Ja, het is bijna onbe­grij­pe­lijk, maar hier ergens ligt toch de kern van onze chris­te­lijke gods­dienst. Het is goed mensen te be­scher­men en te verde­digen, maar hoe? Onze gedachten moeten gedachten zijn van vrede en ver­zoe­ning. Daarbij leren ons geloof en onze erva­ring ons dat offers vaak niet zinloos zijn. Zo is er geen liefde zon­der offer. Het bloed van de mar­te­la­ren is het zaad voor nieuwe chris­te­nen, zegt de oude uitdruk­king die wordt toege­schre­ven aan kerk­va­der Cyprianus van Carthago. Het is zoals bij Jezus Christus, die ons niet de verlos­sing heeft gebracht door het zwaard maar door het kruis, door Zijn bloed op het kruis, niet door actie maar door de passie. Hij gaf Zijn leven voor zon­daars...

Hun ge­tui­ge­nis

Wat we van­avond mogen bewon­de­ren is daarom het vuur en de kracht waar­mee de chris­te­nen die wor­den ver­volgd hun over­tui­ging hebben beleefd, het voor­beeld van Jezus hebben gevolgd en daarvoor zelfs hun leven hebben gegeven. Daardoor leg­den zij ge­tui­ge­nis af dat de aardse, mate­rië­le waar­den, zelfs je vei­lig­heid en ge­zond­heid of je leven niet de aller­hoog­ste en allerlaatste waar­den zijn; het aller­be­langrijkste is dat je een goed mens bent die geloof, hoop en liefde zaait, dienend en dat je langs die weg naar de hemel gaat en zo een mooie erfenis achterlaat.
In de handel­wij­ze van de chris­te­nen die niet met geweld hebben geant­woord op het geweld dat hun werd aan­ge­daan, zien we het echte en ware geloof. Geloven is een act van overgave en ver­trouwen; geloven doe je in een God die Heer is, ook van de ge­schie­de­nis.

De onder­lig­gende basis-over­tui­ging

Die chris­te­lijke hou­ding die geweld niet met geweld beant­woordt, ademt dit ver­trouwen: wij zijn geen God; het komt goed, niet nu, maar het zal goed komen; het kwaad ís al overwonnen. Zoals Ezechiël zei: wie mijn gebo­den on­der­houdt en handelt naar recht en wet, die zal leven, zeker leven en niet sterven. De recht­vaar­dige zal leven! Geweld met geweld beant­woor­den maakt het niet beter; maar wie ver­zoe­ning en vrede bewerken, in dialoog tre­den, ge­rech­tig­heid zoeken zullen binnen­gaan in het rijk der hemelen.

Ons gebed en ons getuigneis

Laten we bid­den voor allen die moeten lij­den onder ver­vol­ging; laten wij geïnspireerd wor­den door hun voor­beeld, laten we moe­dig getuigen van het evan­ge­lie, laten we Gods zegen vragen voor deze wereld opdat die ge­rech­tig­heid doet en vrede vindt.

post deze webpagina op: Facebook X / Twitter

Fotoserie

Klik op een foto voor een uitvergroting.
Terug