Bisschoppen met economen en Nuntius bijeen

Herder zijn zoals de heilige bisschoppen van utrecht

Op dins­dag 8 no­vem­ber waren de bis­schop­pen in Dijnsel­burg bijeen voor hun maan­de­lijkse ver­ga­de­ring. Dit keer waren bij het mid­dag-gedeelte ook de Apos­to­lische Nuntius en de bisdom-economen aanwe­zig. Zoals altijd sloten we af met de vespers en de Eucha­ris­tie. En mgr. De Korte had voor allen een verras­sing.

Ge­dach­te­nis

Op 8 no­vem­ber wordt in het aarts­bis­dom Utrecht de ge­dach­te­nis van de heilige bis­schop­pen van utrecht gevierd, in de af­slui­ten­de Eucha­ris­tie­vie­ring werd daar na­tuur­lijk aan­dacht aan besteed en wer­den de lezingen van de heiligen gelezen (Ef. 4,11-16 en Jo. 10, 11-16). Daarbij sluit de homilie aan die ik tij­dens de heilige Mis heb gehou­den (zie onder).

Armoede en caritas

Daarvoor werd de bij­een­komst met de Apos­to­lisch Nuntius, mgr. dr. Aldo Cavalli, en de bisdom-economen gehou­den, die - in het kader van het jaar van de barm­har­tig­heid - over de caritas-opdracht van de kerk ging. Kort voor deze ver­ga­de­ring waren mgr. Gerard de Korte en scriba René de Reuver in Trouw inge­gaan op recente onder­zoeken over armoede in Neder­land (Armoede in kaart en Armoedemonitor) en het toe­ge­no­men beroep op de hulp van de kerken. De katho­lie­ke kerk kent in bijna ieder pa­ro­chie Caritasin­stel­lingen die met beperkte mid­de­len proberen te helpen.

Nieuw boek

Mgr. De Korte had voor alle aanwe­zigen nog een verras­sing in petto: een exemplaar van zijn zojuist ver­sche­nen boek "Loslaten en thuis­ko­men", dat bij uit­ge­ve­rij Adveniat is ver­sche­nen en dat hij samen met Leo Fijen schreef. Het boek bevat brieven van de twee auteurs die zij aan elkaar ge­schre­ven hebben in een 'kan­tel­jaar' van hun leven: 2016 bracht voor hen bei­den grote ver­an­de­ringen. Thema's die aan de orde komen zijn onder meer: loslaten en achterlaten, thuis­ko­men, op je bestem­ming komen en Christus als weg voor ons leven, maar ook over de Bossche katho­lie­ken. Daarbij komen allerlei per­soon­lijke aspecten van hun leven aan de orde. Wie bis­schop de Korte én Leo Fijen nader wil leren kennen en wil zien wat hen beweegt, vindt in dit boek een goede gids.

HOMILIE

Wie zijn die heilige bis­schop­pen?

We gedenken vandaag,
ver­blij­vend in het aarts­bis­dom
alle heilige bis­schop­pen van Utrecht
en Abt Gregorius,
enige tijd gezel van sint Boni­fa­tius,
op­vol­ger van sint Wil­li­brord,
die als Abt van het Martinusstift
het bisdom heeft bestuurd,
maar geen bis­schop werd.
Hij werd in Susteren begraven,
zijn hoofd wordt daar bewaard in de basiliek.
Ook zijn neef en op­vol­ger Alberik
werd daar begraven,
die zich inzette
voor de missie onder de Friezen.
Daarna kwamen Frederik, Hunger,
daarna Radboud en Ansfried
in de tijd van de Noormannen
en tenslotte Bernulf die stierf in 1054,
in het­zelfde jaar
als waarin het oosters schisma werd uit­ge­spro­ken.
We gedenken hun inzet en liefde
voor Christus en de Kerk
voor wie zij hun leven
hebben gegeven
in trouwe dienst­baar­heid.

Geen hoge positie maar dienen

We hoor­den uit het Johannes evan­ge­lie
de pericope van de goede her­der,
die niet wegvlucht
maar hart heeft voor de schapen.
Hij geeft zijn leven,
in tegen­stel­ling tot een huurling,
die er eigen­lijk vooral
voor­zijn eigen ver­diensten is.
Deze woor­den laten ons zien
waar het wer­ke­lijk om gaat
in onze roe­ping om her­ders te zijn
voor de geloofs­ge­meen­schap
en lei­ding te geven.
Het gaat er niet om
dat we een roe­ping tot het pries­ter­schap
of een benoe­ming tot het bis­schops­ambt,
op een troontje zou­den moeten zetten.
Het is niet zo
dat mensen be­lang­rijker zijn
naarmate ze een - zoals gezegd wordt -
hogere positie bekle­den.
Het gaat uit­ein­delijk niet
om invloed en macht en positie,
het pries­ter­schap en het hoge­pries­ter­schap
wor­den door het concilie als een dienst getypeerd.

Pres­ta­tie of genade

In onze gese­cu­la­ri­seerde tijd
denken mensen vaak
dat het aan­komt op invloed, macht en positie
en dus op wat wij kunnen doen.
Dat komt omdat het primaat
van de genade vaak niet wordt aan­ge­voeld.
Hoe meer je doet
en voor elkaar krijgt,
hoe be­lang­rijker en beter je bent,
lijken mensen te denken.
Dat is niet zo.
Het komt er zelfs niet op aan
hoe hard we werken
en hoe veel we doen.
Het komt aan op de bron
van waaruit we leven en han­de­len.
Het komt aan op de genade
en het toelaten dat die genade
zijn werk doet.
Eerder dan iets te doen
Zijn we ge­roe­pen ons te rea­li­se­ren
Dat alles genade is.
Dezer dagen hoorde ik het verhaal
van een flink demen­te­rende vrouw,
die haar dochter en klein­doch­ter bekeerde
en tot geloof bracht.
Wat zij in de opvoe­ding
niet voor elkaar had gekregen,
gebeurde toen zij in haar kwets­baar­heid
haar dochter ver­telde
dat zij graag eens naar de kerk zou gaan.

Het primaat ligt bij de genade

Wanneer we meer doen
dan Onze Lieve Heer
eigen­lijk van ons wil,
zijn we eigen­lijk niet goed maar on­ge­or­dend bezig.
Ik moet dat regel­ma­tig
tegen mij­zelf zeggen.
Wie te veel zelf doet,
uit eigen kracht,
werkt te weinig vanuit een ont­van­gen
vanuit die diepte van het bestaan
waar wij mensen bij Hem zijn.
Jezus heeft de wereld verlost
niet door te werken,
maar door te lij­den,
niet actief,
maar passief,
waar­mee Hij toonde
dat het primaat niet bij de pres­ta­tie
maar bij de genade ligt.

Pries­ter­schap is gave

Dit is iets is dat heel ons wezen
En ons (hoge)pries­ter­schap bepaalt.
Het is niet iets wat we doen,
het is iets wat we zijn.
Zoals het altijd met de allermooiste dingen gaat:
we hebben dit pries­ter­schap en het bis­schops­ambt
gekregen, zomaar,
op de eerste plaats als een genade;
we hebben er zelf niets voor gedaan.
We geven door
wat we hebben ont­van­gen
en proberen zo naar ons vermogen
een goede her­der te zijn.
We dienen de heilige Geest
Die werkt in het leven van mensen.

Hem zicht­baar maken

Dé goede her­der is Jezus,
zoals Hij vandaag zegt:
"Ik ben de goede her­der".
De goede her­der is degene
die hart heeft voor zijn schapen,
die zijn schapen kent,
die zijn leven geeft.
Het gaat in onze dienst
om het zicht­baar maken
van een ont­van­gen genade,
om dé Goede Herder
zicht­baar en ervaar­baar te laten zijn.

Daarvoor roepen we dus vandaag
De voor­spraak in van die grote heilige bis­schop­pen
Van Utrecht,
Zoals we in de afgelopen dagen
De voor­spraak hebben inge­roe­pen van Sint Wil­li­brord
En alle heilige geloofs­ver­kon­di­gers van onze streken.

Blijf bij de bron

Ik zeg het daarom vaak tot mezelf
- want ik ben er niet zo goed in -,
Dat ik me niet moet laten opjagen,
de rust en de tijd moet nemen
om wat ik zeg en doe
te laten voort­ko­men
uit de bron van mijn bestaan,
uit de ont­van­gen genade,
en bij Hem te blijven.

Als Jezus in ons leeft en werkt,
draagt ons leven vrucht
en zullen wij goede her­ders zijn.
Dat wensen we elkaar op deze dag
Van harte toe
AMEN.