TV-Mis in de kathedraal
10e zondag door het jaar B
De tiende zondag door het jaar heb ik ’s morgens eerst in de kathedraal gevierd, de H. Mis die door de KRO op TV is uitgezonden. Het evangelie ging over verdeeldheid, een actueel thema. Een huis dat innerlijk verdeeld is, kan geen stand houden.
De foto’s zijn van het oefenen voor de uitzending. In Haarlem werd ook het feest van Maria van Haarlem gevierd in de Sint Josephkerk. Het was mogelijk mede daardoor niet zo heel druk in de kathedraal, wel waren er de nodige toeristen uit Réunion, Duitsland, Engeland, Barcelona, Slowakije en nog andere steden en landen...
Inleiding
Hartelijk welkom,
U hier in deze kathedrale basiliek
en alle mensen thuis
die in dit uur met ons verbonden zijn.
Jezus heeft het vandaag in het evangelie
over verdeeldheid.
Wat innerlijk verdeeld is kan geen stand houden.
Ook wijzelf zijn soms innerlijk verdeeld:
we willen God dienen, een goed mens zijn,
iets voor een ander betekenen,
maar worden dan ook wel weer eens getrokken
door andere emoties en gevoelens,
die de minder mooie kanten
van ons mens-zijn boven halen.
Daarom willen we ons
aan het begin van de viering hernemen:
dat het goede in ons mag overheersen,
dat we niet innerlijk verdeeld zullen zijn.
Laten we daarom om vergeving vragen
voor onze zonden
om deze Eucharistie goed te kunnen vieren.
Homilie
Verdeeld...
“Wanneer een huis innerlijk verdeeld is...”.
Dat gebeurt nogal eens een keer.
Er is zoveel verdeeldheid onder mensen.
Er is ruzie over geld, over een behandeling,
over iets wat iemand wel of niet heeft gezegd
en zoveel meer.
En wie moet dan de eerste zijn
om het weer goed te maken?
Waar twee mensen verdeeld zijn,
vinden ze meestal beiden
dat de ander het meer bij het verkeerde eind heeft
dan hij- of zijzelf.
En hoeveel wordt er niet geroddeld, gestookt,
kwaad gesproken en gelasterd?
Dat maakt altijd veel kapot.
Mensen worden dan tegen elkaar opgezet.
“Wanneer een rijk innerlijk verdeeld is,
kan dat rijk geen stand houden”,
zegt Jezus ons vandaag.
Hoogmoed
Deze verdeeldheid heeft bijna altijd
met hoogmoed te maken,
met een onvermogen om de kleinste te zijn;
zij wordt gevoed door de gedachte
dat we het beter weten, beter oordelen,
het beter zien dan een ander.
De leugen die regeert
Maar dat kan toch soms ook zo zijn?
De ene mening is soms
veel beter dan een andere
en de waarheid ligt toch niet altijd
precies in het midden.
Mag of moet je er dan niet iets van zeggen?
Iemand kan toch ongelijk hebben,
verkeerd oordelen of handelen?
Dat is natuurlijk juist,
maar de vraag blijft toch
hoe we omgaan met het onrecht dat ons overkomt,
met het kwaad dat we ervaren,
met de leugen die regeert?
Het voorbeeld van Jezus
We kennen natuurlijk het voorbeeld
van Jezus onze Heer
en van talloze heiligen
die met geduld
onrecht, laster, leugen
hebben verdragen.
“Geeft gij in het geheel geen antwoord?” (Mc. 15, 4)
vroeg Pilatus aan Jezus in het lijdensverhaal.
De kracht van Christus bestond erin
veel te verdragen en te zwijgen.
Water in de mond
Een vrouw kwam eens naar de heilige Vincentius Ferrer
om hem om raad te vragen.
Haar man schold haar iedere avond uit
en werd op den duur handtastelijk,
hij was voor geen rede vatbaar!
De heilige wist wel een oplossing.
Hij gaf haar water uit de bron van het klooster;
van dat water moest zij een flinke slok nemen
als haar man het huis ‘s avonds binnen kwam;
en zij moest het in haar mond houden,
zolang haar man bleef schelden.
De vrouw kwam al na enkele dagen terug:
het was een wondermiddel, dat water,
heilig water, het had perfect gewerkt,
haar man was al gauw helemaal rustig geworden.
“Maar het wonder”, antwoordde de heilige,
“Zat niet in de kracht van het water;
het wonder zat in de kracht van je zwijgen”.
Eén
De kracht van de Geest van God is
dat Hij bijeenbrengt, één maakt
wat verdeeld is;
de kracht van de satan, de duivel zit erin
dat hij verdeelt wat één is
en daarbij maakt hij altijd gebruik
van onze hoogmoed,
van ons verlangen ons te laten gelden,
de grootste en superieur te zijn.
Maar wij worden gered en verlost,
niet door onze perfectie,
niet doordat we alles zo goed weten en doen,
maar door onze eenvoud en nederigheid,
door ons vertrouwen en onze overgave.
Want die redding, die verlossing is genade.
Lasteren of het goede erkennen?
Dat was de grote moeilijkheid
voor die schriftgeleerden
die we in het evangelie ontmoeten:
zij kunnen niet het goede erkennen
dat zij in Jezus zouden moeten kunnen zien,
zij vinden dat Hij hun gezag aantast
en schrijven dat goede toe aan de duivel
en familieleden zeggen
dat Jezus gek geworden is;
Die schriftgeleerden en verwanten
spreken kwaad en lasteren
en dat doen zij eigenlijk allemaal
omdat zij niet Jezus niet willen erkennen,
niet kunnen buigen,
niet de minste kunnen zijn,
slaaf zijn van hun eigen gelijk.
Het is niet verwonderlijk
dat de liturgie bij dit evangelie
als eerste lezing
het verhaal van de zondeval in het paradijs
heeft geplaatst.
Want daar gaat het
over de hoogmoed van de mens
die zelf God wilde zijn.
Zijn voorbeeld
Het antwoord van God
op die menselijke hoogmoed was
dat Hijzelf mens is geworden
en de minste van ons allen wilde zijn
door als een misdadiger
te sterven aan een kruis.
Laten we dat voorbeeld volgen:
nederig, eenvoudig denken over onszelf,
niet alleen gaan voor ons eigen belang
maar eenheid zoeken,
mensen proberen te verbinden
met God en met elkaar,
de minste willen zijn,
weten te zwijgen en verdragen,
niet uit lafheid, maar uit deugd.
Omdat niet wij de redders van de wereld zijn,
maar Jezus Christus, onze Heer,
die mens geworden
ons op de weg van de eenvoud is voorgegaan.
AMEN.