Het evangelie doorgeven... ook aan mentaal gepensioneerden

Aan­slui­tend bij de dag over Pa­ro­chie­ver­nieu­wing mocht ik in de grote kapel van Heiloo met dank­baar­heid vieren dat ik veer­tig jaar gele­den door - toen - mgr. dr. Adrianus Simonis tot pries­ter ben gewijd. Het was een fees­te­lij­ke vie­ring en in de homilie ben ik ver­der inge­gaan op het thema van de missio­naire pa­ro­chie. Onze bis­schop deed daarbij een bij­zon­dere aan­kon­di­ging.

Naast onze eigen bis­schop, mgr. Jozef Punt, waren ook mgr. Jan van Burg­ste­den en mgr. dr. Everard de Jong aanwe­zig om de dag mee te maken, evenals een veer­tigtal pries­ters waar­van een flink deel con­ce­le­breerde. Het "collegium epis­co­pale" luisterde de vie­ring op met fraaie zang en daarbij moet u niet aan het voltallig bis­schop­pen­col­lege denken maar aan vier pro­fes­sio­nele zan­gers die met de bis­schop en de bis­schops­kerk verbon­den zijn.

Een bij­zon­dere vreugde was het dat door de bij­zon­dere zorgen van mijn familie ook mijn moe­der bij de Mis aanwe­zig kon zijn.

Aan het einde van de vie­ring sprak bis­schop Punt een felici­ta­tie uit en dat deed ook Leo Fijen die het boek pre­sen­teerde waarover in een eer­der bericht meer te lezen is.

Na de Mis was er een drukke receptie in het Oesdom en ver­vol­gens een gezellig en druk buffet in het Juliana­kloos­ter, dat uitstekend was ver­zorgd met fraai aangeklede tafels en een heer­lijke maal­tijd. Ons team in Heiloo heeft zich weer van zijn beste kant laten zien! Leo Fijen nam de kans waar om opnamen te maken voor het geloofs­ge­sprek dat op 1 de­cem­ber zal wor­den uitgezon­den.

(foto­se­rie: Wim Koopman)

Homilie

Wie is Jezus?

“Wie zeggen de mensen dat ik ben?”
Veel mensen hebben niet echt een idee
van wie Jezus is.
Na­tuur­lijk hebben ze van Hem gehoord
en mis­schien aan­vaar­den ze wel
dat Hij wer­ke­lijk heeft bestaan
of mis­schien ook nog wel
dat Hij een goed mens is geweest,
maar dat is na­tuur­lijk nog iets anders
dan een per­soon­lijke band met Hem hebben.
Daarvoor is nodig
dat het leven van Jezus
en de bood­schap van het evan­ge­lie
je per­soon­lijk raken.

De kloof is groot

Dat gebeurt te­gen­woor­dig
voor veel mensen
niet zo heel ge­mak­ke­lijk
door de vie­ring van de Eucha­ris­tie
of een van de sacra­menten,
niet zozeer omdat die Mis niet goed genoeg is,
maar omdat die vie­ring
en de woor­den die wor­den ge­spro­ken,
te ver van hen af zijn komen te staan.
De kloof is te groot,
al geef ik on­mid­del­lijk toe
dat er mensen zijn
die wer­ke­lijk vanuit het niets
- dus zon­der enige kennis en voor­be­rei­ding -
tot in het diepst van hun ziel
wer­den geraakt door bij­voor­beeld
de uit­stel­ling van het heilig Sacra­ment.
Maar eigen­lijk was er dan in het hart van die mensen
wel een zoeken en een verlangen
waar Gods genade op in kon gaan,
een zoeken waar die uit­stel­ling van de Hostie
een ant­woord op was.

Wat verlangt ge?

Om mensen het evan­ge­lie te kunnen brengen,
is het eigen­lijk goed om te weten
wat zij nodig hebben,
welke hun vragen zijn,
waar zij naar uitzien,
wat zij verlangen.
Jezus vroeg dat soms:
“Wat verlangt ge?” (bijv. Jo. 1, 38).
Om het evan­ge­lie te kunnen brengen
moet je niet alleen het evan­ge­lie kennen,
maar ook de mensen begrijpen
aan wie je dat evan­ge­lie wil brengen.
We zijn ge­roe­pen een brug te slaan
om de genade te facili­te­ren.

Geen andere bood­schap!

Niet dat we de bood­schap van het evan­ge­lie
of het katho­lie­ke geloof
moeten ver­an­de­ren
om aan­ge­past te zijn aan de tijd.
We hoeven niets in ons geloof te ver­an­de­ren,
de trouw aan onze eigen iden­ti­teit
is juist onze kracht.
Wij hebben geen andere bood­schap!
Maar dat de samen­le­ving
veel ver­der afstaat
van dat geloof
met die waar­den en normen,
ook op heel gevoelige levens­ge­bie­den,
maakt wel
dat de weg om Jezus Christus
en Zijn evan­ge­lie te leren kennen en verstaan,
lan­ger is gewor­den,
inge­wik­kel­der voor veel mensen.
Je moet meer loslaten
dan zes­tig jaar gele­den
om christen en katho­liek te zijn.

Een bij­zon­dere gevoelig­heid

Meestal stap voor stap alleen
en bid­dend en over­we­gend
zullen mensen
die andere visie kunnen verstaan,
die uit bijbel en traditie
tot ons komt.
Dit vraagt van pries­ters, diakens,
pas­to­raal werkers en cate­chisten
en van alle mensen
die het geloof proberen door te geven,
een bij­zon­dere gevoelig­heid.

Mentaal ge­pen­sio­neer­den

En we stoten ook op veel mensen
die geen vragen
en geen behoeft aan be­zin­ning lijken te hebben.

Deze week is Jenny Huijs
gepro­mo­veerd op een proef­schrift
over “men­taal ge­pen­sio­neer­den”.
Zo noemt zij mensen die
- soms nog heel jong -
hun tijd uitzitten, hun baan doen zon­der vuur
en inner­lijk zijn afgehaakt.
Mentaal ge­pen­sio­neer­den zoeken niet
en hebben geen vragen.
De diepere reden is echter vaak
dat zij geen waar­de­ring ervaren
en het werk hun geen voldoe­ning geeft.
Jenny Huijs liet deze mensen
in kleine groepjes nadenken over wat ontbrak
en met die gesprekken en door aanpas­singen in het werk
lukte het haar mensen weer te laten participeren
en zin en motivatie op te laten doen.

De kunst van evangeli­sa­tie

Als wij men­taal ge­pen­sio­neer­den ont­moe­ten,
mensen dus die geen vragen hebben,
gezapig lijken of ongeïn­te­res­seerd zijn,
zijn er toch vragen.
De kunst is het
die vragen aan bod te laten komen.
“Wie zeggen de mensen dat ik ben”,
“Wat verlangt ge?”

Vaak is het beter
te luis­te­ren naar de vragen die iemand heeft,
of uit­ein­delijk toch wel heeft,
dan zomaar met ant­woor­den te komen.
En in ieder geval zal het vrucht­baar­der zijn
als het ant­woord
een ant­woord op een vraag is.

En als ze eisen?

Som­mi­ge mensen willen wel iets,
maar het is geen vraag,
meer een eis,
dat maakt een gesprek soms heel moei­lijk,
maar in ieder contact dat we leggen,
kunnen we een brug slaan
tussen onze gespreks­part­ner
en het evan­ge­lie
door onze aan­dacht, door onze harte­lijk­heid,
door onze open­heid, ons be­schei­den woord,
ons gebed, onze uit­no­di­ging....

Be­ge­lei­ding en verbre­ding

Vandaar dat onze paus Fran­cis­cus
zoveel nadruk legt
op be­ge­lei­ding
- door in alle be­schei­den­heid
iets van een gees­te­lij­ke gids
voor anderen te zijn -
en op bre­dere ac­ti­vi­teiten
- wel in de lijn van het evan­ge­lie -
die voor een groter publiek
aanspreek­baar kunnen zijn
en van waaruit
nieuwe stappen gezet kunnen wor­den
op die weg van Jezus Christus.

Geraakt

In het sacra­ment van de biecht bij­voor­beeld
gebeuren vaak won­de­ren,
het is een sacra­ment van ver­ge­ving en be­ge­lei­ding;
maar ook door andere sacra­menten
en op andere momenten
wor­den mensen geraakt
en krijgen ze rich­ting,
soms heel on­ver­wacht en op een manier
die we niet had­den kunnen bedenken.
Zo bekeerde iemand zich
- hoorde ik laatst -
doordat het koor zo vals zong.
Dat geeft mis­schien hoop
als het koor niet meer zo gaat
(maar gelukkig voor vandaag
dat we ook geraakt kunnen wor­den
als er wel heel mooi gezongen wordt).

Dank U!

Nu ik vandaag mag terug­kij­ken
op veer­tig pries­ter­ja­ren,
ben ik vooral dank­baar
voor de vele gena­den
die God me in Zijn goed­heid gegeven heeft,
 voor de mensen die ik mis­schien
tot steun heb mogen zijn
ook om een weg met Jezus te gaan.
En na­tuur­lijk: ook moei­lijke dingen
zijn vaak een genade,
dus, dank U, Heer, voor alles!

"Ik ben met U"

Ons werk, dat van U en dat van mij,
het zijn zaadjes die we zaaien
en ver­der is het die mens en de genade...
Dat is niet aan ons,
maar het ver­trouwen in de groei­kracht
is wel een reden
om met ver­trouwen door te gaan!
“Gaat aan het werk,
Ik ben met U“ (eerste lezing)