Waarheid, schoonheid en goedheid
Uitvaart van mgr. Martin de Groot
Op woensdag 28 april heb ik in de Sint Bavo kathedraal de uitvaart gevierd voor mgr. Martin (Mattheus Johannes) de Groot, oud vicaris-generaal en oud-officiaal van het bisdom Haarlem-Amsterdam, oud-vergader-voorzitter van de Beleids Commissie voor Communicatie en Media en in nog vele andere functies actief voor Kerk en maatschappij.
Na een kort ziekbed is hij op 87-jarige leeftijd gestorven, in volledige overgave.
Aanwezigen
Bij de Pontificale Eucharistieviering waren ook mgr. Jozef M. Punt en mgr. Johannes van Burgsteden sss aanwezig, alsmede veel (oud-)medewerkers van het bisdom, familieleden, kennissen en vrienden. Vanuit het kapittel waren de proost, Vicaris Gerard Bruggink en de oud-proost mgr. Joop Stam aanwezig. Ook de huidige officiaal en kanunnik, dr. André van den Hout, en de huidige vicaris-generaal, plebaan en kanunnik mgr. dr. Bart Putter waren present. Vanuit de beleidscommissie was Leo Fijen aanwezig. Oud-econoom drs. Emile Duijsens was executeur testamentair; de heer J. van Exter sprak als voorzitter van het mgr. Martin De Groot Fonds voor kerkmuziek. Drs. Eric Fennis was ceremoniaris en heeft de plechtigheid op mhet kerkhof in Voorhout geleid, waar mgr. De Groot is begraven.
Hieronder de homilie die ik heb gehouden.
De plechtigheid, waaraan slechts beperkt kon worden deelgenomen vanwege de Corona-maatregelen, is via kathedraal TV nog te volgen. Helemaal onderaan dit bericht staan nog een serie frames van de videoregistratie.
Preek bij de uitvaart van Mgr. Martin de Groot
Excellenties, Broeders en zusters,
Transcendentalia
Transcendentalia worden genoemd
de drie eigenschappen
die gemeenschappelijk zijn
aan alles wat bestaat.
Ze staan op de rouwcirculaire
en in het boekje vermeld
dat voor de uitvaart
van mgr. Martin de Groot is voorbereid:
het zijn waarheid, schoonheid en goedheid,
het levensmotto van onze dierbare
overleden oud-vicaris generaal.
Transcendentalia, want zij overstijgen alles
en worden in alles wat geschapen is
aangetroffen.
Niets helemaal slecht
Er is niets wat bestaat
waarin we niet iets
van schoonheid, goedheid en waarheid vinden,
ook al zijn die soms een beetje verstopt
aanwezig;
niets wat geschapen is,
is helemaal en alleen maar slecht.
Het is de kunst om dat te ontdekken
want in wat waar is, goed en schoon
herkennen we de hand van de Schepper,
die de Waarheid, de Goedheid en Schoonheid zelf is.
Dus in alles wat we aan moois en goeds ontdekken
in de natuur of bijvoorbeeld een mens,
zien we het werk van de goede God.
Oog voor God
Het is een gave om dat te zien.
Wie daar oog voor heeft,
kan niet anders
dan bewonderend, zich verwonderend
en dankbaar leven.
Dat is precies hoe mgr. Martin de Groot
in het leven heeft gestaan.
Hij hield de waarheid, goedheid en schoonheid
voor ogen
en heeft daarvoor geleefd.
Overgegeven
Enkele dagen voor zijn overlijden
bezocht ik hem in het ziekenhuis.
Hij had die middag het bericht gekregen
dat de poort van de hemel
heel dichtbij was,
dat de tijd voor die overgang
naar het andere leven
waarvoor wij geschapen zijn,
bijna was gekomen.
Uitgezaaide kanker.
Hij was er rustig onder en overgegeven,
maakte nog een grapje
dat zijn nieuwe I-pad
nu wel een heel dure investering was geweest
en hij vatte nog eens samen
wat hij ook in het kerst-interview
in Samen Kerk had gezegd:
“Ik ben een dankbaar mens,
een dankbare priester,
ik kijk terug op een mooi priesterleven”.
Redenen tot dankbaarheid
Het contact met de mensen,
degenen met wie hij had samengewerkt,
mensen voor wie hij er was geweest
als officiaal, als vicaris, in zoveel functies,
te veel om op te noemen;
de mooie, goed verzorgde liturgie
in de Sint Josephkerk waar hij celebreerde
met de kerkmuziek van onder meer Albert de Klerk;
het huis en de vakanties in Ierland;
zijn lange jaren aan de zijde van de bisschoppen;
zijn ervaring van het tweede Vaticaans concilie:
het vervulde hem allemaal met dankbaarheid.
Mgr. Martin de Groot is inderdaad
als een dankbaar priester,
in vrede gestorven.
Condoleances
En ik krijg het nu terug
in de condoleances bij zijn heengaan:
zijn vriendelijkheid, wijsheid, rust,
zijn geduld en eruditie,
zijn geloof en hartelijkheid
in de contacten met mensen
worden geroemd.
Hij werkte hard, was precies,
met aandacht en begrip voor de mens.
Hij had inderdaad in de mensen
het goede, ware en schone gezien,
dat is wat alle schepselen met elkaar
en met hun Schepper verbindt.
Muziekfonds
De schoonheid in de liturgie
heeft hij willen dienen
door de stichting van het
mgr. Martin de Grootfonds
voor de kerkmuziek in deze kathedraal,
in de St. Nicolaasbasiliek
en de Sint Josephkerk.
We zijn hem er dankbaar voor.
Een vast baken
Bijna vijftig jaar lang
heeft mgr. De Groot
het bisdom van Haarlem gediend,
nu bisdom Haarlem-Amsterdam.
Hij had een bijzondere band
met mgr. Hans Van Dodewaard
die hij heeft vergezeld
naar het tweede Vaticaans concilie.
Mgr. Zwartkruis, mgr. Bomers en mgr. Punt
heeft hij terzijde gestaan
en ook in de tijd van de polarisatie
bleef hij zichzelf, een rustig, vast baken.
Toen ik rechter werd aan het officialaat
onder Martin de Groot
was ik bijvoorbeeld verrast
om te merken
dat de kerkelijke rechtbank in Haarlem
goed en volgens het recht functioneerde,
wat toen echt niet zo vanzelfsprekend was.
De Haarlemse Kerk
We moeten hem nu uit handen geven,
we mogen hem leggen in de handen
van de Schepper
die zoveel waars, goeds en schoons
in hem heeft gelegd.
We doen dat in dankbaarheid voor zijn leven,
met grote dank
voor de bijna vijftig jaar
gegeven voor “de Haarlemse kerk”,
zoals hij graag zei.
Emmaüsgangers
We hoorden vandaag
het evangelie van de Emmaüsgangers.
Twee leerlingen zijn op weg
maar hebben alle uitzicht
op wat goed is, waar en schoon verloren.
Hun Heer is gestorven aan het kruis,
alles lijkt afgelopen,
ze zijn teleurgesteld en zonder uitzicht.
Zij zijn
zoals zoveel mensen van onze tijd
voor wie ieder perspectief
ophoudt bij de aardse dood.
Maar dan komt Jezus bij hen lopen,
de verrezen Heer,
maar zij herkennen Hem niet
totdat Hij woorden van leven tot hen spreekt
en het Brood voor hen breekt.
Zo opent de Heer voor hen
het zicht op het ware, goede en schone,
op de verrijzenis en het eeuwig leven.
Als de Heer die mééwandelde
Mgr. Martin de Groot heeft dit in zijn leven
voor velen gedaan,
door de Eucharistie die hij vierde,
door het Woord dat hij verkondigde,
door de gesprekken die hij voerde,
door beeld van Jezus Christus te zijn.
Moge die Heer voor hem
nu de poort openen van het paradijs
om de Goedheid, Waarheid en Schoonheid
in persoon te aanschouwen.
Heer, geef hem de eeuwige rust!