Slotmis met de paus in Parque Tejo
Zondagmorgen 9.00 uur Portugese tijd - in Nederland 10 uur - vond de Slotmis van de WJD plaats met paus Franciscus. Een paar indrukken.
Bustocht
’s Morgens vertrokken we al om 4.45 uur uit het hotel. Mgr. De Jong had - zoals hij altijd heeft gedaan - op het veld bij de jongeren geslapen, wat ik wel knap vind. Na een bustocht door nachtelijk Lissabon kwamen de Bisschopsbussen aan bij het veld waar - zoals gebruikelijk bij de wjd - voor iedere bisschop een kazuifel en mijter was die zij na afloop mee mochten nemen.
Overzicht
Doordat we bij de Mis iets hoger mochten zitten, dicht bij het pausaltaar, kon ik iets meer zien van het enorme veld vol jongeren. Vooraan bij de groepen priesters die concelebreerden, ontdekte ik al vrij snel (mede dank zij een telefoontje van rector Jeroen de Wit) de groep Nederlandse priesters met ook Javier Acuna Acuna die ’s morgens al de zieke naar het vliegtuig had gebracht en alles net op tijd had kunnen redden en nu toch ook nog vooraan stond.
De schattingen bleven ook voor de Mis op anderhalf miljoen. We hoorde wel van een Nederlandse groep die bij de Avondwake niet meer was toegelaten op het veld omdat het er te vol was.
Fatima
Bij het altaar stond het beeld van O.L. Vrouw van Fatima. De paus was een dag eerder nog in Fatima geweest. De boodschap van Fatima is op dit moment weer bijzonder actueel omdat die gaat over de bekering van Rusland na een toewijding van dat land aan het onbevlekt hart van Maria. De boodschappen van Fatima gaan onder meer over boete doen en over vrede. De paus herinnerde in zijn slotwoord eraan dat er op zoveel plaatsen in de wereld conflicten zijn en bad, zoals hij steeds doet, voor Oekraïne. Nu was het beeld overgekomen van Fatima naar het veld (met in de kroon van Maria de kogel waarmee paus Johannes Paulus op de Fatimadag 13 mei werd neergeschoten). Na afloop vande Mis ging paus Franciscus naar het Fatimabeeld toe om er nog te bidden.
Priester-discjockey
Voor de Mis was er een priester-discjockey actief, die duidelijk al zijn sporen op dat terrein had verdiend en er veel zin in had. De eucharistieviering daarna was mooi en eenvoudig, met een heldere preek van de paus die ook elders kan worden nagelezen.
Wees niet bang
Verschillende keren herhaalde de paus in zijn homilie de woorden van de H. Paus Johannes Paulus II: "wees niet bang", "Non tenga miedo". Die laatste woorden herhaalde de paus, maar daarvoor gaf hij nog twee andere woorden, verbonden met het feest van de Gedaanteverandering toen de apostelen Jezus zagen stralen. Luisteren en stralen waren twee belangrijke woorden. Stralen niet in de zin dat je een gekleurd mooi beeld van je zelf neerzet, maar wel in de zin van dat je het goede, je geloof leeft en uitstraalt. Luisteren geeft aan dat we aandacht moeten hebben voor (de noden van) ieder mens. De paus geeft daarbij duidelijk aan dat de kerk er voor iedereen is, ook voor wie gezondigd heeft en dat het er niet om gaat iemand bij zijn zonde te bepalen, maar die persoon op te richten. Zo heeft de paus deze week weer duidelijk gemaakt dat niet onze zonden tellen, maar onze eenvoud en ons verlangen om een goed mens te zijn. De Heer houdt van je, ook al gaat het misschien vaak fout. Vandaag bad de paus zoals gezegd ook voor de vrede, waarbij hij aan het eind van de Mis de Oekraïne noemde, maar ook aangaf dat er zoveel plaatsen zijn waar conflicten zijn.
Seoul
Aan het einde van de Eucharistieviering werd bekend gemaakt dat in 2025 het heilig jaar wordt gevierd in Rome, waar ook bijzondere aandacht voor jongeren zal zijn. De paus nodigde de jongeren voor het "jubileum van de jongeren" uit. De volgende Wereldjongerendagen in eigenlijke zin zullen echter in 2027 in Seoul zijn. Dat was niet helemaal een verrassing omdat die geruchten al flink de ronde deden en er ook wel erg veel Koreaanse bisschoppen op het podium dicht bij de paus mochten zitten.
Dankwoord
De paus bedankt verder allen die zich voor de WJD hadden ingezet; die middag was voor hen nog een speciale bijeenkomst met de paus. Dat dankwoord gold ook de president van Portugal die bij de meeste grote plechtigheden persoonlijk aanwezig was geweest.
Op de terugweg zagen we de volle straten met jongeren die terug kwamen van het veld. Het was warm en zowel op het veld als bij de tocht terug waren er de nodige pelgrims die daar last van hadden. We kijken terug op mooie, geslaagde Wereldjongerendagen.
Vertrek
Tegen 18.00 uur was ik nog eenmaal bij de kerk San Joao De Brito waar we de afgelopen dagen de catecheses hadden gehad. Daar vertrokken de deelnemers aan de pelgrimstocht van het bisdom Haarlem-Amsterdam weer met de bus, richting Nederland, maar eerst naar Lourdes! Daar heb ik afscheid van hen genomen en een goede reis gewenst. We hopen elkaar binnenkort op de reünie weer terug te zien.