Het geheim in de ander....
Mis voor de pelgrims in Rome
Zie niet alleen de buitenkant of die trekken in een mens waar je je aan kunt ergeren. Zie ook en vooral de binnenkant, het geheim van Gods aanezigheid in die andere persoon.
Op de gedachtenis van Sint Jozef (1 mei) vierde ik met de Haarlemse pelgrimsgroep de heilige Mis in Casa Santa Maria, een Amerikaans priesterhuis. Het evangelie was Mt. 13, 54-58.
Het geheim in de ander
1 MEI SINT JOZEF ARBEIDER Casa S. Maria
We kennen elkaar...
De vaderstad van Jezus was niet veel meer dan een dorp
en iedereen kende zeker iedereen.
En zoals het gaat in een relatief kleine gemeenschap
waar iedereen elkaar kent:
iedereen had zeker ook een beeld van de anderen,
een bepaalde indruk, een bepaald oordeel.
Zo is het nog steeds, zeker in kleinere gemeenschappen:
die is zo, die is zus.
We kunnen flink door iemand geIrriteerd rakenn.
Daarmee kun je ook iets blokkeren,
de openheid voor de persoon van de ander,
voor een innerlijk begrip van wie hij is
en hoe hij zo geworden is
en voor de redenen van zijn hart,
kan daardoor toch een beetje schade lijden.
Open staan
Zeker is dat een van de redenen
waarom een gemeenschap zo wezenlijk is
voor de kerk:
je bent geroepen om er voor elkaar te zijn,
om je te openen voor elkaar:
als christen, als katholiek en zeker als priester
word je geacht
voor alle soorten mensen open te staan
en hen te willen begrijpen
met een kennis van het hart,
hun zorgen en noden te verstaan,
en dat begint natuurlijk in het eigen huis,
onder de mensen met wie je leeft
en bij alle mensen met wie we dagelijks te maken hebben.
Openheid en begrip kunnen te ver gaan...
Zeker, open willen staan voor een ander,
kan soms ook een valkuil zijn.
Dat is vaker gebeurd bijvoorbeeld
in gevallen van misbruik
dat er invoelend werd gereageerd
en ook kerkelijke verantwoordelijken
zich hadden ingeleefd als het ware
in de nood of de drang die zo’n priester
tot zulke vreselijek daden had gebracht.
Maar niet voor niets kent de Kerk ook een strafrecht
en ze hadden natuurlijk de slachtoffers moeten beschermen.
Het geheim in iedere mens
Toch is het ook waar
dat we geroepen zijn
om het goddelijk geheim in een andere persoon te ontdekken
en die mens te begrijpen en te verstaan
in wie hij of zij werkelijk is.
Je draagt een geheim in je!
Je bent geschapen naar Gods beeld en gelijkenis!
Hij heeft je prachtig laten ontstaan
en woont in je door je doopsel en vormsel.
In de heiligverklaringsprocessen
schijnt het nogal eens voor te komen
dat de kandidaat-zalige of heilige
helemaal niet zo populair was
in de eigen gemeenschap.
Ik ben zelf eens bij iemand geweest
voor wie nu een zaligverklaringsproces wordt begonnen.
Die persoon begon - toen ik binnenkwam -
meteen lang tot mij te spreken, zonder me iets te vragen
of kennis te maken;
allerlei heilige en op zich goede dingen werden gezegd.
Toch irriteerde het mij een beetje,
omdat die persoon zomaar zo lang
tot mij begon te preken.
Ik denk dat iedereen zich dat wel een beetje voor kan stellen.
Toch wil dat niet zeggen dat ik gelijk had
of dat die reactie juist was.
Achteraf heb ik me toch wel gevraagd
of ik op dat moment wel open genoeg was
om te kunnen verstaan
wat de Heer me door die persoon wilde zeggen.
Jezus in Zijn Vaderstad
Zoiets overkwam Jezus toen Hij zijn vaderstad bezocht.
Hij begint Zijn mededorpelingen te onderwijzen.
Hij doet dat knap en goed
en bekrachtigt zijn woorden met wonderen.
Maar de mensen denken en zeggen tot elkaar:
Wie denkt Hij wel dat Hij is?
Wat verbeeldt Hij zich wel?
En zij storen zich eraan.
Zij raken geïrriteerd
omdat zij in feite blijven staan bij de buitenkant,
eigenlijk voorbijgaan aan het geheim van Zijn persoon.
Zij zien niet dat God in Hem aanwezig is.
Irritatie
In feite zit onder die geïrriteerde gevoelens
iets van een gebrek aan eenvoud en nederigheid.
Als ik eenvoudig en nederig was geweest
en mezelf had losgelaten,
had ik me niet zo geërgerd aan die in de toekomst
mogelijk zalig verklaarde persoon,
die niets verkeerds deed,
maar aan wie ik me stoorde.
Afgunst?
En heel vaak steekt onder onze gevoelens
ook een stukje jaloezie.
We kunnen geïrriteerd raken
als we zien dat een ander heel goed en vaardig in iets is.
Iemand is intelligent, heeft veel capaciteiten,
is goed van de tongriem gesneden,
kan iets beter dan wij het zouden kunnen,
steekt er ergens boven uit,
terwijl hij toch van dezelfde peergroup is,
dan kan dat gevoelens van afgunst oproepen,
zoals dat zeker ook speelde
bij de dorpsgenoten van Jezus
die Hem tijdens Zijn verborgen leven
al goed hadden gekend.
Dat komt voor in gezinnen en families, onder collega’s
en noem maar op:
die heeft meer succes
met zijn werk, zijn inzet, zijn initiatieven.
De dingen die hij organiseert trekken mensen,
werpen hun vruchten af;
dat zal gauw een aanleiding zijn
voor anderen om dat goede en mooie te relativeren,
het succes te bagatelliseren
en die persoon naar beneden te halen.
Ontvang de gaven
Weer opnieuw:
de eerbied voor de andere persoon
en voor de gaven die God in die ander heeft gelegd
en die weer andere gaven zijn
dan jijzelf hebt ontvangen
met daarbij het vertrouwen
dat het uiteindelijk niet zozeer je eigen kunde is
die het moet doen,
maar de gaven van Gods genade,
zodat je bij alles ook weer dankbaar moet zeggen:
alles is mij gegeven.
Dat besef wordt des te rijker
als je ook je eigen niet-kunnen en je lijden
als een vruchtbare gave kunt zien,
waar je dankbaar voor kunt zijn.
Zeg voor alles dank aan God,
zo overwin je ook de afgunst.
Zo worden we pelgrims van hoop