Wees geen Titanic-gelovige!

Homilie in de Frienzenkerk - Op bedevaart naar Rome

In de Friezen­kerk keken we terug naar het over­lij­den en de begrafenis van paus Fran­cis­cus en we ston­den even stil bij de zalige Carlo Acutis, die op de zon­dag van de barm­har­tig­heid (Beloken Pasen, de zon­dag na Pasen) zou wor­den heilig verklaard. Dat ging nu niet door omdat de paus was overle­den.

Wees geen Titanic-gelo­vi­ge!

HOMILIE FRIEZENKERK

Aller­eerst wil ik U graag zeggen
dat ik blij ben dat we hier deze Eucha­ris­tie
kunnen vieren.
Paus Fran­cis­cus is pas begraven.
Helaas kon de heilig­ver­kla­ring van de zalige Carlo Acutis
door het over­lij­den van de paus niet door­gaan.
We zullen vandaag zeker stil­staan
zowel bij dit afscheid van de paus
alsook bij het leven van Carlo Acutis.

Het afscheid van paus Fran­cis­cus

Paus Fran­cis­cus heeft aan dit jaar
het thema “pelgrims van hoop” meege­ge­ven
en zijn laatste boek was aan de hoop gewijd.
Op het hoog­feest van Pasen,
dag van de ver­rij­ze­nis,
hoog­feest van de over­win­ning op de dood,
heeft paus Fran­cis­cus in feite afscheid geno­men
van de wereld, van de kerk, van de gelo­vi­gen
met de zegen Urbi et Orbi
en een rondrit over het Sint Pieters­plein.
Het is in die geest dat we afscheid hebben geno­men
van de paus,
nu hij naar het huis van de Vader is gegaan.
We zien het niet alleen als een droef afscheid,
maar vooral als een vol­tooi­ing.

Hoop

Er is dus voldoende reden tot
geloof, tot hoop, tot vreugde:
de Heer is verrezen!
Hij heeft de dood overwonnen.
Dat is het mooie van ons christen-zijn.
Als je geen geloof hebt
kun je nog wel proberen een leuk leven te hebben,
maar in feite is je beeld en je vooruit­zicht,
dat je iedere dag een stukje ver­der opschuift
in de rich­ting van een afgrond:
het zwarte gat van de dood.
Voor een gelo­vi­ge christen is dat toe­komst­beeld
vol­ko­men anders!

Hoop of opti­misme?

De schrijver Tommy Wieringa
die zelf niet gelovig is,
heeft in zijn laatste boek ge­schre­ven
dat we de hoop beter op kunnen geven,
want met de klimaat­cri­sis en alle problemen in de wereld
is er weinig reden meer tot hoop.
Hij pleit daarom voor opti­misme zon­der hoop.
Ga gewoon maar vrolijk aan de slag
om een paar snippers leef­ba­re toe­komst te verde­digen,
maar je moet maar nergens op hopen.
Maar dan is na­tuur­lijk wel de vraag:
hoe zou je opti­mis­tisch kunnen zijn
als de problemen in de wereld zo groot zijn
en er ook geen uit­zicht is?
Waar is dat opti­misme dan op gestoeld?

Hier geen gou­den bergen

Maar christen zijn is juist heel anders:
Jezus heeft gezegd dat we in dit leven
met lij­den te maken krijgen:
Neem je kruis op en volg mij...
is zijn bood­schap aan ons.
Hij belooft ons dus geen gou­den bergen,
succes, rijkdom en voorspoed op aarde.
Maar Hij belooft ons het eeuwig leven:
“Als je met je mond belijdt dat Jezus de Heer is
en in je hart gelooft dat God
Hem uit de dood heeft opgewekt,
zul je gered wor­den", zegt Paulus (Rom. 10, 9).

Denk aan mij...

Ons leven is als dat van de goede moor­de­naar:
die man hing aan een kruis te sterven,
zijn leven op aarde was bepaald geen pretje
en hij besefte dat hij er zelf
een potje van had gemaakt, het was niet goed gegaan.
Maar hij was nederig.
Daar op zijn kruis deed hij een beroep op Jezus:
“Denk aan mij...”
En Jezus zei hem:
“Vandaag nog zul je met me zijn
in het paradijs”.
Dat is de chris­te­lijke gedachte:
geen grootse beloften voor hier op aarde
- wel een oproep om er iets van te maken,
óm te zien naar je naaste, te werken aan ge­rech­tig­heid,
dat wel -
maar de mooie dingen zijn op aarde gemengd met het kruis
en de belofte dat we het goed zullen hebben,
is voor later, voor na dit leven
als je met Jezus in het paradijs zult zijn.

Titanic

Opti­mis­tisch zijn in het hier en nu,
dus vrolijk doen en opgewekt,
terwijl je weet dat de wereld vergaat,
doet me een beetje denken aan de Titanic:
het orkest speelde vrolijk door,
de mensen moesten het niet merken,
maar het schip dat onover­win­nelijk leek,
ver­ging met man en muis.

Pelgrims van hoop

Christen-zijn, Jezus volgen
is daar radicaal aan tegen gesteld:
het is niet zomaar opti­mis­tisch zijn
over de wereld waarin we leven;
het is liever: rea­lis­tisch zijn,
de wer­ke­lijk­heid onder ogen zien,
om er des te beter iets aan te kunnen doen,
waar dat ons moge­lijk is,
maar je ware toe­komst, je echte geluk
ligt in het eeuwig leven,
dat is onze hoop,
daarom zijn we pelgrims van hoop,
zoals het thema van dit heilig jaar zegt.

Moei­lijk te geloven...!?

Voor de leer­lin­gen van Jezus
was dit best moei­lijk.
Ze had­den weggekeken, ‘t maar half gehoord
als Jezus over zijn lij­den was be­gon­nen;
ze waren weg­gerend - de meesten toch -
toen Jezus’ lij­den kwam
en ze had­den o, zo veel moeite om te geloven
dat het waar was , écht waar,
dat hun Heer en meester, Jezus,
uit de doden was opgestaan.
Thomas, een apostel nota bene,
kon het niet geloven
voordat hij de won­den van Jezus had aan­geraakt.

Carlo Acutis

Als we naar het leven van Carlo Acutis kijken,
zien we wat geloof en hoop betekenen.
Hij maakte web­si­tes, zoals velen van jullie weten,
waar­on­der een site over de eucha­ris­ti­sche won­de­ren,
een week voor hij stierf werd die web­si­te ge­pre­sen­teerd.
Carlo is maar vijf­tien jaar oud gewor­den.
Hij kreeg acute leukemie
en in tien dagen tijd is hij gestorven.
Toen hij ziek werd, zei hij:
“Ik offer mijn lij­den op voor de paus
- dat was toen paus Bene­dic­tus XVI -
en voor de kerk”.

Niet opti­mis­tisch maar hoop­vol!

Kortom, wees geen Titanic-mens
(vrolijk door­gaan tot het op is, opti­mist tot in de kist,
door­gaan zon­der dieper na te denken),
wees geen op­per­vlak­kige opti­mist;
sluit je ogen niet voor het lij­den dat er is,
maar houd je ogen geopend
voor de eeuwige toe­komst die op je wacht,
want de Heer is verrezen
en dat is een blijde bood­schap voor ons:
ook wij zullen leven.
Dan zijn we pelgrims van hoop,
want hoop betekent: leven met uit­zicht!