Red Wednesday: waarom is er zo weinig aandacht voor christenvervolging?
Bijeenkomst in de Sint Nicolaasbasiliek
Woensdag 25 november - "Red Wednesday"- was er een bijeenkomst in de Sint Nicolaasbasiliek, georganiseerd door de Stichting Sociale Christendemocratie om aandacht te besteden aan christenvervolging. ‘Kerk in Nood’ heeft het initiatief tot ‘Red Wednesday’ genomen en vele kerken zijn op deze dag rood aangelicht.
Godsdienstvrijheid in Amsterdam
Na een inleiding van Henriëtte van Hedel van de Stichting mocht ik de avond openen met een woord van welkom dat U hieronder kunt lezen. Diederik Boomsma, fractievoorzitter van het CDA in Amsterdam sprak daarna over godsdienstvrijheid in Amsterdam en benoemde onder meer problemen die moslims ondervinden wanneer zij overgaan tot een ander - christelijk - geloof of geen geloof meer aanhangen.
Initiatiefnota
Martijn van Helvert, tweede kamerlid van het CDA, presenteerde daarna de initiatiefnota "Wolf tussen de schapen" over christenvervolging, die hij samen met Joël Voordewind (CU) en Kees van der Staaij (SGP) had voorbereid over het thema van christenvervolging. Het was Van Helvert opgevallen dat iedere keer als dit thema ter sprake kwam, de reactie was te verwijzen naar het leed van andere groepen, zoals atheïsten, moslims, transgenders en homoseksuelen die vervolging lijden, terwijl omgekeerd niemand over christenvervolging begint als discriminatie van andere groepen ter sprake komt. Dennis de Jong, oud Europarlementariër voor de SP reageerde daarna op de nota met een aantal aandachtspunten, zoals de zorg voor dit thema in EU en VN verband.
Peter Broeders sprak de bijeenkomst in een videoboodschap toe over de betekenis van Red Wednesday. De Nicolaasbasiliek kon deze avond helaas niet rood worden aangelicht vanwege wegwerkzaamheden voor de kerk.
Livestream
Bij de bijeenkomst konden vanwege de pandemiemaatregelen slechts weinige mensen aanwezig zijn - niet meer dan dertig - maar de bijeenkomst was te volgen via livestream en is nog steeds te volgen via de link aan het begin van dit artikel.
Toespraak
Dames en Heren,
Het verheugt me dat de Stichting Sociale Christendemocratie deze bijeenkomst heeft willen organiseren in het kader van de door Kerk in Nood geïnitieerde “Red Wednesday”.
Meest vervolgd
Het is uitermate belangrijk dat er aandacht wordt besteed aan geloofsvrijheid, christenvervolging en discriminatie van christenen, want dit grote probleem, dat een directe bedreiging vormt voor een menswaardige samenleving, is helaas zeer wijd verspreid en het gaat om een lot dat zeer veel christenen treft. Al vele jaren is het christendom de meest vervolgde godsdienst.
Enkele gebeurtenissen...
Nieuws daarover krijgt meestal niet veel aandacht in de “gewone” media, maar wie dit thema een beetje volgt, merkt dat de berichten elkaar in hoog tempo opvolgen, zoals in de laatste dagen de bedreiging van christelijk cultureel erfgoed in Nagorno Karabach, zware gevangenisstraffen voor christen geworden Moslims in Iran, geweldpleging met dodelijke slachtoffers in een katholieke basiliek in Nice - alweer iets langer geleden -, de katholieke missie van Nangololo in Mozambique verwoest door jihadisten, verschillende ontvoeringen, een christelijke gemeenschap in Pakistan ernstig bedreigd omdat aan de buitenkant van de kerk een kruis zichtbaar was; het zijn zomaar wat berichtjes uit de laatste weken.
Onverdraagzaamheid in eigen land
En het is bijna ongelooflijk maar op een gelukkig wat minder grote schaal is deze onverdraagzaamheid ook in ons land te vinden. Ik denk dat priesters die als zodanig kenbaar zijn, vaker hebben meegemaakt dat mensen hun afkeer van kerk en godsdienst laten blijken en we kennen allemaal de spotprenten of uitzendingen die godsdienstige gevoelens kwetsen. Daarbij gaat het niet zelden om uitingen van heel Nederlandse neoliberale Nederlanders. Die uitingen zijn niet sympathiek, niet gepast - je zou sommige volwassenen nog weleens opnieuw willen opvoeden en manieren willen leren -, maar goed omwille van de meningsvrijheid moeten we nu eenmaal iets verdragen...
Enkele voorbeelden
Maar als een buschauffeur in ons land een kloosterzuster weigert mee te nemen of als een katholiek geworden man met een Islamitische achtergrond steeds wordt bedreigd met anonieme telefoontjes, er ingebroken wordt in zijn appartement waar alle christelijke symbolen vernietigd worden, als zijn fiets bij de kerk geparkeerd herhaaldelijk lek wordt gestoken, dan worden er duidelijk grenzen overschreden. In Nederland! En dan is er antisemitisme, want ook dat is wijdverbreid... Ik heb het zelf eens ervaren toen ik in de trein zat met een groep voetbalsupporters die op een gruwelijke manier losging...
Fatsoen
We mogen ons uiten, daar moet ruimte voor zijn; het fatsoen vraagt dat we dit met een zeker respect voor anderen doen en vrijheid van meningsuiting houdt in dat we die vrijheid ook aan anderen moeten gunnen, al zijn we het inhoudelijk niet met hun opvattingen eens. Ook in onze westerse maatschappij is er gebrek aan tolerantie van andere opvattingen en die schijnbaar open neoliberale visie is soms heel narrow minded, bijvoorbeeld als het om geloofsopvattingen gaat. Soms lijkt de boodschap: Je moet mogen zijn wie je bent, maar je moet dan wel zijn zoals wij.
Godsdienstvrijheid
Godsdienstvrijheid, geloofsvrijheid, je overtuiging mogen volgen - met respect voor anderen - is een fundamenteel mensenrecht, dat hoort bij de waardigheid van iedere menselijke persoon, die begiftigd is met een reflectieve geest, een geweten en vrije wil; en dat recht is op heel veel plaatsen in de wereld ernstig in gevaar en het is zelden onbedreigd. Niemand mag worden belemmerd - binnen de grenzen van de publieke orde - om te handelen volgens zijn geweten, privé of publiek, alleen of samen met anderen (vgl. Tweede Vaticaans Concilie, Verklaring Dignitatis Humanae, n. 2).
Fratelli tutti
Het is dus zeer noodzakelijk dat er meer aandacht komt voor het probleem van christenvervolging en discriminatie om de geloofsovertuiging en voor de noodzaak van respect voor de waardigheid van iedere mens. Paus Franciscus heeft de ernst van dit probleem voor ogen maar hij wil het vooral positief aanvliegen en de waarde van het samenleven en het mens-zijn-met-elkaar beklemtonen zoals bijvoorbeeld blijkt uit de Encycliek die hij onlangs heeft gepubliceerd: “Fratelli tutti”, allen zijn wij broeders en zusters.
Abu Dhabi
Die Encycliek is een vervolg van de verklaring die de paus heeft ondertekend in Abu Dhabi samen met de Groot-Iman van Al-Ahzar en oud-president van deze universiteit, Ahmad Al-Tayyeb: het Document on Human Fraternity for World Peace and Living Together, van 4 februari 2019. Daarin staat onder meer dat de godsdiensten het goede voorbeeld moeten geven van goed, open en respectvol samenleven met vermijding van geweld en haat, zonder haatdragende teksten. Het was betekenisvol dat dit document kon worden uitgebracht samen met een van de meest vooraanstaande Islamitische geestelijke leiders.
Zo stelt het Abu Dhabi-document - en dit wordt herhaald en op vele manieren uitgewerkt in de Encycliek:
“We resolutely [declare] that religions must never incite war, hateful attitudes, hostility and extremism, nor must they incite violence or the shedding of blood”.
En daar sluit ik me van harte bij aan en ik dank U dat U op deze Red Wednesday samenkomt om bij geloofsvrijheid en christenvervolging stil te staan. Ik wens U een goede bijeenkomst.
