Waarheid, schoonheid en goedheid

Uitvaart van mgr. Martin de Groot

Op woens­dag 28 april heb ik in de Sint Bavo ka­the­draal de uit­vaart gevierd voor mgr. Martin (Mattheus Johannes) de Groot, oud vica­ris-generaal en oud-officiaal van het bisdom Haar­lem-Am­ster­dam, oud-ver­ga­der-voor­zit­ter van de Beleids Com­mis­sie voor Com­mu­ni­ca­tie en Media en in nog vele andere functies actief voor Kerk en maat­schap­pij.

Na een kort ziek­bed is hij op 87-jarige leef­tijd gestorven, in volle­dige overgave.

Aanwe­zigen

Bij de Pontificale Eucha­ris­tie­vie­ring waren ook mgr. Jozef M. Punt en mgr. Johannes van Burg­ste­den sss aanwe­zig, alsmede veel (oud-)mede­wer­kers van het bisdom, fami­lie­le­den, kennissen en vrien­den. Vanuit het kapit­tel waren de proost, Vica­ris Gerard Bruggink en de oud-proost mgr. Joop Stam aanwe­zig. Ook de hui­dige officiaal en kanun­nik, dr. André van den Hout, en de hui­dige vica­ris-generaal, ple­baan en kanun­nik mgr. dr. Bart Putter waren present. Vanuit de beleids­com­mis­sie was Leo Fijen aanwe­zig. Oud-econoom drs. Emile Duijsens was executeur testa­mentair; de heer J. van Exter sprak als voor­zit­ter van het mgr. Martin De Groot Fonds voor kerk­mu­ziek. Drs. Eric Fennis was ceremonia­ris en heeft de plech­tig­heid op mhet kerkhof in Voorhout geleid, waar mgr. De Groot is begraven.

Hier­on­der de homilie die ik heb gehou­den.

De plech­tig­heid, waaraan slechts beperkt kon wor­den deel­ge­no­men van­wege de Corona-maat­regelen, is via ka­the­draal TV nog te volgen. Helemaal onderaan dit bericht staan nog een serie frames van de videoregistratie.

Preek bij de uit­vaart van Mgr. Martin de Groot

Excellenties, Broe­ders en zusters,

Trans­cen­dentalia

Trans­cen­dentalia wor­den genoemd
de drie eigen­schappen
die gemeen­schap­pe­lijk zijn
aan alles wat bestaat.
Ze staan op de rouwcirculaire
en in het boekje vermeld
dat voor de uit­vaart
van mgr. Martin de Groot is voor­be­reid:
het zijn waar­heid, schoon­heid en goed­heid,
het levens­mot­to van onze dier­ba­re
overle­den oud-vica­ris generaal.
Trans­cen­dentalia, want zij overstijgen alles
en wor­den in alles wat geschapen is
aan­ge­trof­fen.

Niets helemaal slecht

Er is niets wat bestaat
waarin we niet iets
van schoon­heid, goed­heid en waar­heid vin­den,
ook al zijn die soms een beetje verstopt
aanwe­zig;
niets wat geschapen is,
is helemaal en alleen maar slecht.
Het is de kunst om dat te ont­dek­ken
want in wat waar is, goed en schoon
herkennen we de hand van de Schepper,
die de Waar­heid, de Goed­heid en Schoon­heid zelf is.
Dus in alles wat we aan moois en goeds ont­dek­ken
in de natuur of bij­voor­beeld een mens,
zien we het werk van de goede God.

Oog voor God

Het is een gave om dat te zien.
Wie daar oog voor heeft,
kan niet anders
dan bewon­de­rend, zich ver­won­derend
en dank­baar leven.

Dat is precies hoe mgr. Martin de Groot
in het leven heeft gestaan.
Hij hield de waar­heid, goed­heid en schoon­heid
voor ogen
en heeft daarvoor geleefd.

Overge­ge­ven

Enkele dagen voor zijn over­lij­den
bezocht ik hem in het zie­ken­huis.
Hij had die mid­dag het bericht gekregen
dat de poort van de hemel
heel dichtbij was,
dat de tijd voor die overgang
naar het andere leven
waarvoor wij geschapen zijn,
bijna was geko­men.
Uitgezaaide kanker.
Hij was er rus­tig onder en overge­ge­ven,
maakte nog een grapje
dat zijn nieuwe I-pad
nu wel een heel dure in­ves­te­ring was geweest
en hij vatte nog eens samen
wat hij ook in het kerst-inter­view
in Samen Kerk had gezegd:
“Ik ben een dank­baar mens,
een dank­ba­re pries­ter,
ik kijk terug op een mooi pries­ter­le­ven”.

Redenen tot dank­baar­heid

Het contact met de mensen,
degenen met wie hij had samen­ge­werkt,
mensen voor wie hij er was geweest
als officiaal, als vica­ris, in zoveel functies,
te veel om op te noemen;
de mooie, goed ver­zorgde li­tur­gie
in de Sint Joseph­kerk waar hij celebreerde
met de kerk­mu­ziek van onder meer Albert de Klerk;
het huis en de vakanties in Ierland;
zijn lange jaren aan de zijde van de bis­schop­pen;
zijn erva­ring van het tweede Vati­caans concilie:
het vervulde hem allemaal met dank­baar­heid.
Mgr. Martin de Groot is inder­daad
als een dank­baar pries­ter,
in vrede gestorven.

Con­do­lean­ces

En ik krijg het nu terug
in de con­do­lean­ces bij zijn heen­gaan:
zijn vrien­de­lijk­heid, wijs­heid, rust,
zijn geduld en eruditie,
zijn geloof en harte­lijk­heid
in de contacten met mensen
wor­den geroemd.
Hij werkte hard, was precies,
met aan­dacht en begrip voor de mens.

Hij had inder­daad in de mensen
het goede, ware en schone gezien,
dat is wat alle schepselen met elkaar
en met hun Schepper verbindt.

Muziek­fonds

De schoon­heid in de li­tur­gie
heeft hij willen dienen
door de stich­ting van het
mgr. Martin de Groot­fonds
voor de kerk­mu­ziek in deze ka­the­draal,
in de St. Nicolaas­basi­liek
en de Sint Joseph­kerk.
We zijn hem er dank­baar voor.

Een vast baken

Bijna vijf­tig jaar lang
heeft mgr. De Groot
het bisdom van Haar­lem gediend,
nu bisdom Haar­lem-Am­ster­dam.
Hij had een bij­zon­dere band
met mgr. Hans Van Dode­waard
die hij heeft vergezeld
naar het tweede Vati­caans concilie.
Mgr. Zwart­kruis, mgr. Bomers en mgr. Punt
heeft hij terzijde gestaan
en ook in de tijd van de polari­sa­tie
bleef hij zich­zelf, een rus­tig, vast baken.
Toen ik rechter werd aan het offi­cia­laat
onder Martin de Groot
was ik bij­voor­beeld verrast
om te merken
dat de ker­ke­lijke recht­bank in Haar­lem
goed en volgens het recht func­tio­neerde,
wat toen echt niet zo van­zelf­spre­kend was.

De Haar­lemse Kerk

We moeten hem nu uit han­den geven,
we mogen hem leggen in de han­den
van de Schepper
die zoveel waars, goeds en schoons
in hem heeft gelegd.
We doen dat in dank­baar­heid voor zijn leven,
met grote dank
voor de bijna vijf­tig jaar
gegeven voor “de Haar­lemse kerk”,
zoals hij graag zei.

Emmaüs­gan­gers

We hoor­den vandaag
het evan­ge­lie van de Emmaüs­gan­gers.
Twee leer­lin­gen zijn op weg
maar hebben alle uit­zicht
op wat goed is, waar en schoon verloren.
Hun Heer is gestorven aan het kruis,
alles lijkt afgelopen,
ze zijn teleur­ge­steld en zon­der uit­zicht.
Zij zijn
zoals zoveel mensen van onze tijd
voor wie ieder per­spec­tief
ophoudt bij de aardse dood.
Maar dan komt Jezus bij hen lopen,
de verrezen Heer,
maar zij herkennen Hem niet
totdat Hij woor­den van leven tot hen spreekt
en het Brood voor hen breekt.
Zo opent de Heer voor hen
het zicht op het ware, goede en schone,
op de ver­rij­ze­nis en het eeuwig leven.

Als de Heer die mééwandelde

Mgr. Martin de Groot heeft dit in zijn leven
voor velen gedaan,
door de Eucha­ris­tie die hij vierde,
door het Woord dat hij verkon­digde,
door de gesprekken die hij voerde,
door beeld van Jezus Christus te zijn.
Moge die Heer voor hem
nu de poort openen van het paradijs
om de Goed­heid, Waar­heid en Schoon­heid
in persoon te aanschouwen.
Heer, geef hem de eeuwige rust!