Moge de Paaswens 'Vrede zij U' in Oekraïne worden vervuld

Op bezoek bij de Oekraïense gemeenschap

Palm­zon­dag­mid­dag heb ik de H. Li­tur­gie bijgewoond van de Oekraïens katho­lie­ke ge­meen­schap en de gelo­vi­gen ontmoet. De ge­meen­schap bestaat voor een deel uit mensen die al lan­ger in Neder­land zijn, voor een flink deel waren het mensen die de laatste weken zijn gevlucht. Ik was er om de Oekraïense ge­meen­schap te bemoe­digen en heb gepreekt tij­dens de Li­tur­gie (zie onder)

Vader Mykola Butsiak celebreerde, waarbij er aan de bis­schop ook enige zegen­beden toe­ko­men. Diaken Iwan Osseweijer vervulde de om­vang­rij­ke diakenrol. De li­tur­gie was volgens de Byzan­tijnse Grieks-katho­lie­ke ritus (H. Johannes Chrysostomos). Dat betekende dat er geen lij­dens­ver­haal was tij­dens de Li­tur­gie maar het evan­ge­lie van de intocht in Jeru­za­lem werd gelezen. De Palm­tak­ken (in feite waren het hier wilgen­tak­ken) wer­den buiten de li­tur­gie, aan het einde gezegend waar ik ook een aan­deel in mocht hebben (in Oekraïne hou­den ze van veel water, zelfs - zo ver­telde me de pries­ter - op het feest van de Doop van de Heer als het buiten tien gra­den vriest! In de Grieks-katho­lie­ke kerk zijn gehuwde pries­ters en dat gold ook voor Vader Mykola, wiens vrouw en kindje ik na de afloop van de Li­tur­gie heb ontmoet.

Homilie

Hoe kan een christen Pasen vieren zon­der vrede?

Geef vrede!

Dier­ba­re broe­ders en zusters,
Het is voor mij een vreugde bij U te zijn
en U te laten weten
dat ik meeleef
en denk aan het volk van Oekraïne
dat nu zo verschrikke­lijk te lij­den heeft,
door agressie van buitenaf.
In ons verlangen,
in de heilige li­tur­gie
en in onze smeek­bede
zijn we verenigd:
“Heer, geef ons vrede!”

Het wordt Pasen

De afgelopen dagen hebben we opnieuw
van af­schu­we­lijke verwoes­ting gehoord
en van het mar­telen, ver­krachten en doden
van on­schul­dige bur­gers, vrouwen en kin­de­ren
bij de massamoord van Boetsja
en helaas ook op andere plaatsen.
Het zijn af­schu­we­lijke misda­den.
Ik bid God dat hij de harten van
presi­dent Poetin en alle verant­woor­de­lijken
tot beke­ring brengt
en dat de oorlog voor Pasen nog
zal wor­den gestopt.
Pasen is het hoog­feest van de ver­rij­ze­nis,
van nieuw leven door de dood heen.
De wens van de verrezen Heer op het Paas­feest is:
“Vrede zij U “.
Hoe zou een christen Pasen kunnen vieren
wanneer hij dood en ver­derf zaait?

In de Goelag-archipel

Men verhaalt hoe onder Stalin
in de af­schu­we­lijke dwangarbeid­kampen
van de Goelag-archipel
het van mond tot mond ging op het Paas­feest
en aanzwol tot een enorm geluid:
“Christus is verrezen”!
Dat was het geloof, het uit­zicht
dat kracht gaf aan al die mensen
in die zo moei­lijke omstan­dig­he­den.

Nooit, nooit meer...

De Russische lei­ders
zou­den uit hun eigen vre­se­lijke ge­schie­de­nis
deze lering moeten trekken:
Dat mag nooit meer gebeuren!
Nooit, nooit meer zo’n onder­druk­king,
nooit, nooit meer zo’n schen­ding van mensen­rechten!
En moge het geloof in de ver­rij­ze­nis
ook nu het volk van Oekraïne sterken:
Het kruis en het lij­den
hebben niet het laatste woord.
Het laatst woord zal vrede zijn,
leven en geluk, ook voor ons,
want de Heerheeft de dood overwonnen.

Moge het volk van Oekraïne
spoe­dig vrede kennen
en door dit grote lij­den heen
tot nieuw leven komen!

Geen aards rijk

Toen Jezus Christus onze Heer
Jeru­za­lem binnen ging
werd Hij begroet met palm­tak­ken
als de Ko­men­de in de naam des Heren.
Hij had Lazarus uit de dood opgewekt.
De mensen waren en­thou­siast,
zij dachten in de Heer een koning te begroeten
waar­mee hun land
een nieuw tijdperk in zou gaan van vrede.
Het liep anders
met dat mooie toe­komstper­spec­tief.
De Heer was niet geko­men
om een aards rijk te ves­tigen
maar om voor ons de deur
naar een hemels vaderland
te openen.

Enkele dagen later al,
na deze palm­zon­dag,
zou Jezus Christus
Zijn lij­den binnen­gaan,
nadat Hij tot Zijn hemelse Vader had gebe­den.

Lijden en angst

Onze Heer heeft ook de angst gekend
van de mar­teling en het lij­den.
Hij heeft gebe­den in de Hof van Olijven
en kwam toen tot vrede en overgave.
Zo heeft Hij dit lij­den onder­gaan.
Hij heeft het lij­den aan de Vader aan­ge­bo­den
voor onze verlos­sing.
Niet de angst maar het ver­trouwen,
niet de wanhoop maar overgave
hebben Hem geleid.
Zo heeft de Heer
uit iets af­schu­we­lijks,
uit lij­den en geweld,
iets moois gemaakt: een offer uit liefde.
Dat offer heeft ons verlost.

God wil dit niet!

Voordat deze Palm­zon­dag kwam
had Jezus Zijn leer­lin­gen geleerd
dat Hij veel zou moeten lij­den
en ver­wor­pen zou wor­den,
maar dat Hij tot nieuw leven zou verrijzen.
En Hij leerde Zijn leer­lin­gen
dat zij niet bang moesten zijn,
dat het lij­den ook op hun weg zou komen,
maar dat zij hun kruis op moesten nemen
om het met Jezus te dragen.

En zo is het gebeurd.
Door de hele ge­schie­de­nis heen
trekt een lange stoet van mensen
die een zwaar kruis moesten dragen.
We bid­den vandaag voor al die mensen,
zeker voor hen die nu in de oorlog zijn.
Dit is niet omdat God het wil,
Hij wil niet het lij­den van mensen.
Dit is omdat mensen
zo vaak de weg van de haat gaan.

Gebed

We kunnen vaak niet veel,
maar we kunnen in ieder geval bid­den om vrede
en we bid­den dat zij dit lij­den
waar­dig kunnen dragen
met het ver­trouwen
dat God hen uit de dood zal red­den.
Ik bid voor U, voor Uw dier­ba­ren,
voor allen die in de oorlog zijn.