Een wonderlijke ervaring...

Zeshonderd jaar H. Bloedwonder in Bergen

Zondag 29 mei werd in Bergen gevierd dat zes­hon­derd jaar daarvoor er een merk­waar­dige gebeur­te­nis plaatsvond in Bergen. Het begon met de Sint Elisabethsvloed...

In de homilie hier­on­der kunt u meer lezen over deze bij­zon­dere ge­schie­de­nis, die de aan­lei­ding werd voor talrijke bede­vaarten, na de erken­ning van het won­der­baar­lijk van­wege de bis­schop. Totdat de Re­for­ma­tie kwam en de devotie met over­heidsdwang werd uit­geroeid.

Tijdens de fees­te­lij­ke Mis in de paro­chie­kerk van Bergen, con­ce­le­breerde deken Franklin Brighitta van Alkmaar. Voor de Eucha­ris­tie­vie­ring was ter ere van het Mirakel een Stille Omgang gelopen, volgens een traditie die was opgepakt sinds de bouw van de paro­chie­kerk. Dertig mensen had­den daarvoor om zes uur ’s morgens aan de start gestaan. Na het einde van de Eucha­ris­tie­vie­ring was het tijd voor het "achtste sacra­ment", zoals het koffie drinken weleens wordt genoemd. Er waren er gebakjes met daarop het pelgrimsinsigne dat voor de re­for­ma­tie aan de pelgrims werd uit­gereikt.

Homilie

Wat doen we met bij­zon­dere erva­ringen?

Herden­king van H. Bloed­won­der in Bergen

Een kistje spoelde aan...

Broe­ders en zusters,
Het is zes­hon­derd jaar gele­den.
Een kistje met onder meer een ciborie en een pyxis
- vaten waarin hosties wor­den bewaard -
spoelde als gevolg van de sint Elisabethsvloed (1421)
vanuit Petten in Bergen aan.
Pastoor Joannes van Petten kwam
en nut­tigde de heilige hosties
die in de ciborie en pyxis zaten,
in aanwe­zig­heid van de pastoor van Bergen
en koster Gerardus,
maar het zee­wa­ter dat erin was geko­men,
goot hij op een scho­tel
die hij in een kast zette.
Want de eerbied voor de hosties
die erin haa­den gelegen,
weerhield hem ervan het water weg te gooien,
maar om dat zee­wa­ter op te drinken,
dat trok hem helemaal niet.

Rond Pink­ste­ren 1422

Koster Gerardus werd korte tijd later
tot pries­ter gewijd
en een half jaar na dit gebeuren,
rond Pink­ste­ren 1422,
dacht die Gerardus weer
aan de scho­tel met het zee­wa­ter.
Maar toen hij die te voorschijn haalde,
was het water verdwenen,
en op de scho­tel lag iets dat leek
op geronnen bloed.
Het was mis­schien niet het bloed van Christus zelf
en het was niet het sacra­ment,
stelde de bis­schop vast,
maar hij vond het wel
een won­der­baar­lijk teken van dat heilig Bloed,
want de rode stof
was op onverklaar­ba­re wijze ontstaan.

Devotie

Dat werd het begin van een wijdverbreide devotie
en vele bede­vaarten
naar het heilig Bloed van Bergen.
Velen kwamen hier ver­lich­ting zoeken
bij ziekte en te­gen­spoed.
Jacoba van Beieren was onder hen
en de paus verleende een aflaat.

Verbo­den

Na de her­vor­ming en de komst van het pro­tes­tantisme,
bleef de bede­vaart naar Bergen nog zeer in trek.
Minstens vijf keer werd die
door prins Maurits en de Staten van Holland verbo­den
en pas in de acht­tien­de eeuw
verdween de vere­ring tenslotte.
Was het nu over en uit?
Hadden de Staten en het pro­tes­tantisme
de devotie vernie­tigd?

Stille Omgang

Toch niet helemaal
want in 1925
na de wij­ding van de Petrus en Paulus­kerk
werd voor het eerst weer
‘s morgens vroeg
op de zon­dag voor Pink­ste­ren
een stille omgang gehou­den,
van de ruïnekerk naar de lokatie
van de vroe­gere heilig Bloed­ka­pel.

Zeshon­derd jaar later

Nu zijn we hier weer
om het heilig Bloed­won­der te gedenken,
op deze zon­dag voor Pink­ste­ren,
zes­hon­derd jaar nadat Gerardus
die scho­tel uit de kast haalde
en werd getroffen door wat hij zag.

Dankzij Gerardus

Als Gerardus dat niet had gedaan
of als hij had gezien wat hij zag
maar het hem ver­der niet had geraakt,
als hij zijn sch­ou­ders had op­ge­haald
en het ver­der had laten rusten,
dan waren wij hier niet geweest
om zes­hon­derd jaar later
dit bij­zon­der jubileum te vieren.
Dat had ge­mak­ke­lijk kunnen gebeuren
want wanneer we weleens iets aparts meemaken,
betekent dat nog niet
dat het een grote en blijvende indruk op ons maakt
en het delen met anderen.
Maar Gerardus was het niet vergeten
en hij heeft er met anderen over ge­spro­ken!

Wat doe je met die momenten?

Dat heeft ons iets te zeggen.
Het stelt aan ons de vraag:
wat doe je
met de bij­zon­dere erva­ringen,
de aparte gebeur­te­nissen in je eigen leven,
de droevige momenten
en de mooie gebeur­te­nissen,
de onverklaar­ba­re zaken
en de bete­ke­nis­volle momenten:
wat doe je ermee?
Wat voor bete­ke­nis gaan ze krijgen?
Raken ze weer in het vergeet­boek
of blijven ze een rol spelen,
vormen ze ons en blijven ze ons bij?

Spreken!

Er zijn bij­voor­beeld veel mensen
die niet over hun oorlogs­er­va­ringen
wil­den praten;
maar die pijn zat er wel
en vaak kregen ze daar last van
bij het ouder wor­den.
Als ze erover kon­den praten
was dat al een be­lang­rijk deel
van de inner­lijke gene­zing.
En zo is het nu weer
met de vele getraumatiseerde mensen
in Oekraïne.
Het is goed om er over te kunnen spreken,
dat geldt voor de vre­se­lijke dingen
die mensen meemaken,
dat geldt ook voor de mooie en goede erva­ringen:
deel ze en je maakt de wereld een beetje mooier,
durf het aan om over je geloof en ver­trouwen te spreken
en je kunt anderen in­spi­re­ren
en goede zaadjes zaaien.
Zo deed Gerardus.

Wat trof Gerardus?

Waardoor werd Gerardus getroffen?
Hij zag op die scho­tel een stof
die leek op geronnen bloed.
Het was onverklaar­baar
hoe dat op die scho­tel was geko­men,
want die had al die maan­den
rus­tig in die kast gestaan.
Gerardus legde een ver­band
met de heilige communies
die waren gevon­den,
waarin Jezus onder ons aanwe­zig wil zijn
in Zijn lij­den, dood en ver­rij­ze­nis
waardoor Hij ons heeft verlost:
“Dit is mijn lichaam dat voor U wordt gegeven,
dit is mijn Bloed, vergoten voor U”.

Geraakt

Gerardus dacht dus aan het bloed van Christus,
aan Jezus Christus die Zijn leven voor ons heeft gegeven.
Dat offer was voor ons,
het werd uit liefde gebracht.
Waar dacht Gerardus dan precies aan?
Dat weten we ver­der niet precies,
alleen: het raakte hem,
deze vondst
en het bracht hem in verbin­ding
met het Bloed van Christus
met Zijn lij­den en dood uit liefde voor ons
en hij deelde zijn erva­ring met anderen.

In­spi­ra­tie

Mis­schien heeft die erva­ring hem geïnspireerd
om een goed pries­ter te kunnen zijn
en ook zijn eigen leven voor de mensen te geven,
we weten het niet precies.
Mis­schien had hij weleens getwijfeld
en zich afge­vraagd of God
wel bij ons mensen is betrokken.
We weten het niet precies.
Dat mogen we vandaag voor ons­zelf invullen.

De tekens

Maar hoe dan ook:
laten we onze mooie erva­ringen
niet voor ons­zelf hou­den;
laten we die kleine of grotere tekens
die God ons soms geeft op onze levensweg
delen met anderen;
want het goede mag verspreid wor­den;
er is al genoeg kwaad in de wereld...